Sự thật về tin đồn điện thoại nghe lén người dùng để quảng cáo

Theo CNET, việc quảng cáo “trùng hợp đến khó tin” thực chất xuất phát từ hệ thống thu thập và phân tích dữ liệu hành vi người dùng. Facebook, Instagram, YouTube, TikTok… đều theo dõi từng cú nhấp, nội dung xem, vị trí, thiết bị sử dụng để xây dựng hồ sơ chi tiết.

Nhà quảng cáo sau đó kết hợp dữ liệu này với danh sách khách hàng cũ và công cụ định danh để nhắm mục tiêu chính xác. Ngoài ra, các công ty môi giới dữ liệu còn thu thập thông tin từ ứng dụng, chương trình tích điểm, mã QR rồi bán lại cho bên thứ ba.

Bà Eva Galperin, Giám đốc an ninh mạng của Electronic Frontier Foundation, nhấn mạnh cảm giác bị theo dõi là có thật, nhưng “thủ phạm” không phải micro bí mật mà là ngành môi giới dữ liệu.

Luật Mỹ cũng cấm ghi âm hội thoại nếu thiếu sự đồng thuận, đặc biệt ở những bang có quy định nghiêm ngặt như California, nơi mọi cuộc ghi âm đều cần sự cho phép của tất cả các bên.

Nguồn gốc của hiểu lầm này bắt đầu từ một số bê bối liên quan đến trợ lý ảo. Năm 2019, Apple bị phát hiện cho phép nhà thầu nghe lại bản ghi Siri để đánh giá chất lượng, buộc hãng phải thay đổi chính sách. Google, Amazon và Facebook cũng từng bị cáo buộc cho nhân viên nghe lại các đoạn ghi âm trợ lý ảo để cải thiện sản phẩm. Tuy nhiên, đây chỉ là hoạt động kiểm tra chất lượng, không phục vụ quảng cáo.

Có thể khẳng định, điện thoại thông thường (không bị cài mã độc hay phần mềm gián điệp) không ghi lại hội thoại rồi gửi về máy chủ để phân tích và hiển thị quảng cáo. Trên thực tế, loa thông minh như Alexa, Google Assistant hay Siri chỉ ghi lại âm thanh khi được kích hoạt bằng khẩu lệnh. Một số trường hợp ghi nhận có đoạn âm thanh nền bị thu kèm và được chuyên gia nghe lại, nhưng điều này không liên quan đến việc cá nhân hóa quảng cáo.

Các nhà quảng cáo cũng không cần nghe lén để đoán nhu cầu. Chỉ cần lịch sử tìm kiếm, vị trí địa lý, thói quen mua sắm hay hành vi trên mạng xã hội, hệ thống đã có thể suy đoán chính xác. Ví dụ, nếu bạn trò chuyện cùng một người bạn vừa tìm kiếm máy làm bánh, quảng cáo về sản phẩm này xuất hiện trên điện thoại có thể khiến bạn lo lắng, nhưng thực chất chỉ là kết quả ghép nối dữ liệu.

Việc nghe lén toàn bộ hội thoại để phục vụ quảng cáo gần như bất khả thi. Quá trình này sẽ ngốn pin, tiêu tốn dữ liệu khổng lồ và chi phí xử lý âm thanh từ hàng tỷ thiết bị, điều ngay cả những tập đoàn công nghệ lớn cũng khó duy trì.

Ngay cả trong giả thuyết các “ông lớn công nghệ” đủ tiềm lực để che giấu cơ sở hạ tầng khổng lồ chuyên thu thập và phân tích hội thoại người dùng toàn cầu, thì đó cũng là một sự lãng phí nhân lực, tiền bạc và thời gian. Đa phần những gì người dùng trò chuyện đều không mang lại giá trị mới mẻ.

Với các công ty như Google, mối quan tâm hay thói quen của người dùng đã được họ nắm rõ từ lâu thông qua lịch sử tìm kiếm và tương tác. Giả sử bạn vừa xem xong một bộ phim chiếu rạp và bàn luận sôi nổi với bạn bè, hệ thống cũng đã dự đoán được từ trước khi bạn đặt vé, và thậm chí biết rõ cảm nhận của bạn sau khi ra khỏi rạp dựa trên cách bạn dùng điện thoại.

Ngoài ra, nội dung trò chuyện thường thiếu tính chính xác so với dữ liệu trực tuyến. Trong giao tiếp hằng ngày, con người có thể nói dối hoặc giả vờ hứng thú, khiến thông tin bị sai lệch. Ngược lại, lịch sử duyệt web và hành vi sử dụng ứng dụng phản ánh trực tiếp và đáng tin cậy hơn về sở thích thực sự của mỗi cá nhân.