Sáng kiến biển cảnh báo độc lạ giúp giảm 90% tình trạng tài xế đỗ xe trái phép

Điểm ấn tượng nhất của tấm biển là khung cửa sổ trong suốt, đặt ở tầm mắt người đi bộ. Khi taxi hoặc xe khác dừng lại trái phép để đón khách, hình ảnh chiếc xe sẽ lọt thẳng vào “khung hình” này, ngay phía sau dòng chữ: “Chiếc taxi nhìn thấy qua ô cửa này đang dừng đỗ trái phép”.

Điểm ấn tượng nhất của tấm biển là khung cửa sổ trong suốt, đặt ở tầm mắt người đi bộ. Khi taxi hoặc xe khác dừng lại trái phép để đón khách, hình ảnh chiếc xe sẽ lọt thẳng vào “khung hình” này, ngay phía sau dòng chữ: “Chiếc taxi nhìn thấy qua ô cửa này đang dừng đỗ trái phép”.

Từ hướng lòng đường, tấm biển lại mang một thông điệp hài hước, với hình minh họa đôi mắt tròn xoe kèm dòng chữ: “Tài xế ơi, dừng đỗ trái phép, mọi người đang nhìn đấy!”. Nhờ vậy, biển báo vừa nhắc nhở người lái xe, vừa khiến hành vi vi phạm “bị phơi bày” trước mắt người đi bộ.

Theo đánh giá của truyền thông Nhật Bản, thiết kế này không chỉ độc đáo mà còn mang nét sáng tạo đậm chất Kyoto, kết hợp giữa sự nghiêm túc trong quản lý giao thông và tính hài hước gần gũi.

Đại diện Phòng Xúc tiến “Kyoto - thành phố đi bộ”, trực thuộc Cục Quy hoạch đô thị Kyoto, cho biết tấm biển được lắp đặt từ ngày 14/2/2022. Đây là ý tưởng lấy cảm hứng từ một biển báo tương tự mà cán bộ Sở từng nhìn thấy trong chuyến du lịch.

Nguyên lý của thiết kế này dựa trên lý thuyết “cú hích” (nudge theory), do nhà kinh tế Richard Thaler và giáo sư luật Cass Sunstein đề xuất. Theo đó, “cú hích” là cách tác động gián tiếp, thay đổi hành vi con người không bằng cấm đoán hay chế tài, mà thông qua việc sắp đặt môi trường để mỗi người tự điều chỉnh hành vi.

Trong trường hợp này, biển báo trở thành một “cú hích” đúng thời điểm: khi hành khách chuẩn bị gọi taxi và tài xế có ý định dừng lại. Việc “hiển thị hóa” hành vi vi phạm trong khung cửa sổ khiến tài xế buộc phải cân nhắc lại.

Shijo-Kawaramachi là một trong những giao lộ sầm uất nhất Kyoto, nơi thường xuyên xảy ra tình trạng taxi dừng ngay trong khu vực giao lộ hoặc sát lối đi bộ. Điều này không chỉ vi phạm luật giao thông đường bộ mà còn gây cản trở cho xe buýt ra vào trạm, làm ùn tắc giao thông vào giờ cao điểm.

Sau khi tấm biển được đưa vào sử dụng, khảo sát của NTT Data Institute of Management Consulting – đơn vị phối hợp thực hiện dự án – cho thấy thời gian dừng đỗ trái phép giảm khoảng 90%. Đồng thời, số lượng cuộc gọi phàn nàn của người dân tới cảnh sát địa phương cũng giảm rõ rệt.

Không chỉ người dân, nhiều tài xế taxi cũng tỏ ra đồng tình với sáng kiến này. Các tài xế xe buýt đánh giá biển báo giúp họ dễ dàng đỗ xe đúng vị trí, tạo điều kiện cho hành khách, đặc biệt người khuyết tật, lên xuống thuận lợi, nhất là trong ngày mưa.

Theo ghi nhận của phóng viên Maidona News, ngay cả khi có taxi dừng đỗ sai quy định, tài xế cũng nhanh chóng rời đi khi được nhắc nhở về mục đích của tấm biển. Tuy vậy, các chuyên gia cũng lưu ý hiệu quả của “cú hích” có thể giảm dần theo thời gian, nếu người dân và tài xế quen với sự hiện diện của biển báo.

Đại diện Sở Quy hoạch đô thị Kyoto cho biết sẽ tiếp tục theo dõi, đánh giá và điều chỉnh để đảm bảo hiệu quả lâu dài, đồng thời cân nhắc khả năng mở rộng mô hình sang những khu vực khác. Nhiều người dân bày tỏ mong muốn ý tưởng này được nhân rộng ra các thành phố lớn như Tokyo hay Osaka, nơi tình trạng taxi dừng đỗ trái phép cũng gây nhiều bức xúc.

Với sự kết hợp giữa sáng tạo thị giác, yếu tố văn hóa địa phương và lý thuyết quản lý hành vi, tấm biển cửa sổ ở Kyoto đang trở thành ví dụ sinh động cho cách đô thị hiện đại có thể quản lý giao thông bằng những biện pháp nhẹ nhàng nhưng hiệu quả.