Trà đặc bất ngờ vắng bóng ở nhiều quán nước vỉa hè

Từ đầu tháng 4/2025, nhiều quán trà đá vỉa hè tại Hà Nội đã đồng loạt ngừng bán trà đặc - món đồ uống quen thuộc của không ít người lao động, nhân viên văn phòng và tài xế công nghệ.

Trà đá vỉa hè tăng giá hoặc... pha loãng

Quán trà vỉa hè của bà Nguyễn Thị Hà trên phố Tây Sơn (Hà Nội) hoạt động gần 20 năm, chủ yếu phục vụ giới văn phòng và lái xe công nghệ. Trước đây, mỗi ngày bà tiêu thụ vài kg trà, nhưng nay việc nhập hàng gặp khó khăn do nguồn cung trà vụn bị hạn chế.

“Trước tôi lấy cả yến (10kg), giờ mỗi lần chỉ lấy được 2-3 cân, giá tăng từ 120.000 lên 180.000 đồng/kg. Mà tôi cũng không dám tăng giá bán, nếu lên 5.000 - 10.000 đồng/cốc thì khách dễ bỏ sang uống nước ngọt hay cà phê”, bà Hà nói. Vì thế, giải pháp tình thế là... pha loãng. Nhưng người quen uống đậm vị, uống một lần rồi thôi, không quay lại.

Tình cảnh tương tự diễn ra tại cửa hàng bán chè của ông Hoàng Văn Lực trên phố Thái Thịnh (Hà Nội). Ông Lực cho biết, giá trà loại ngon đã tăng gần gấp đôi trong vòng vài tháng, lên đến 400.000 đồng/kg. “Bán giá cũ thì không lãi, còn tăng giá thì khách ngần ngại. Tôi tạm ngưng nhập nhiều vào thời điểm này, chỉ giữ lại một ít phục vụ khách quen”, ông nói.

Trong khi đó ở một số hàng nước khu vực quận Ba Đình, nhiều chủ quán cho biết vẫn bán trà đặc vì lúc trước khi giá trà còn rẻ đã nhập nhiều nên vẫn còn hàng. "Tuy nhiên, chúng tôi đang cân nhắc chuyện tăng giá hoặc chuyển sang bán trà đá trước thay đổi của thị trường" - ông Huy (chủ quán nước vỉa hè tại Đội Cấn) cho biết.

Việc trà đặc vắng bóng đã ảnh hưởng đáng kể đến nhóm khách hàng quen thuộc. Anh Nguyễn Văn Dũng, nhân viên ngân hàng, cho biết buổi sáng của anh luôn bắt đầu bằng một ly trà đặc tại quán vỉa hè gần cơ quan. “Giờ chỉ có trà đá hoặc trà loãng. Tìm quán bán trà đặc khó hơn, giá cũng cao hơn trước”, anh Dũng chia sẻ.

Với nhóm tài xế xe ôm công nghệ, trà đặc không chỉ là thức uống giải khát mà còn là công cụ giữ tỉnh táo trên những hành trình dài. Anh Trần Minh Quân (40 tuổi) cho biết: “Trước đây chỉ 3.000 đồng là có ly trà đặc. Giờ nhiều quán dừng bán hoặc tăng giá. Chắc tôi phải pha sẵn mang theo từ nhà”.

Nguồn cung đứt đoạn

Tại Thái Nguyên - vùng nguyên liệu chủ lực của ngành trà phía Bắc, các chủ vườn cho biết sản lượng trà vụ xuân giảm đáng kể. Ông Nguyễn Văn Hiền, chủ một vườn chè lớn tại đây, cho biết, đợt nắng nóng kéo dài xen kẽ với mưa trái mùa khiến cây trà khó đâm chồi, năng suất giảm rõ rệt.

“Trà loại ngon trước đây khoảng 250.000 - 300.000 đồng/kg, nay đã lên 400.000 - 450.000 đồng. Một số loại đặc sản lên đến cả triệu đồng/kg”, ông Hiền nói.

Tình trạng khan hiếm xảy ra đúng vào thời điểm trà xuất khẩu tăng trưởng tốt. Theo thống kê, trà Thái Nguyên mang về hơn 300 triệu USD mỗi năm từ xuất khẩu. Tuy nhiên, hiện cả người trồng lẫn các hộ kinh doanh nhỏ lẻ trong nước đều chịu áp lực vì giá đầu vào tăng, nhưng thị trường tiêu dùng phổ thông khó chấp nhận giá cao.

Tại vùng trà đặc sản Tân Cương, nơi có khoảng 1.500 ha trà, nhiều hộ phải trì hoãn thời điểm “cúp trà” vì trà không ra mầm do thời tiết rét kéo dài kết hợp khô hạn. Chính quyền địa phương đã hỗ trợ người dân khoan giếng, lắp hệ thống tưới để giữ ẩm cho cây.

Theo bà Nguyễn Thị Hương Vân - Chủ tịch HĐQT HTX Hương Vân Trà (TP Thái Nguyên), việc tăng giá trà là hệ quả từ điều kiện thời tiết. “Vấn đề là cần truyền thông minh bạch về lý do tăng giá để người tiêu dùng hiểu. Nhưng với các hàng trà bình dân, việc giải thích là rất khó, trong khi chi phí đầu vào không ngừng tăng”, bà Vân nói.

Các chuyên gia nhận định nếu tình hình thời tiết tiếp tục bất lợi, nguy cơ mất mùa sẽ kéo dài đến hết quý II. Trong khi đó, nhu cầu tiêu thụ trong nước và xuất khẩu đều giữ mức cao, khiến giá trà khó có khả năng giảm sớm. Ngoài ra, các chuyên gia cũng kiến nghị cần xây dựng quỹ ổn định giá nông sản, trong đó có trà, nhằm giảm áp lực cho cả người trồng và đơn vị tiêu thụ trong những thời điểm biến động mạnh như hiện nay.