Phân tích hội đàm thương mại Mỹ - Trung, số phận Tiktok ra sao?

Đồng hồ đang đếm ngược đối với TikTok tại thị trường Mỹ. Chỉ còn vài ngày nữa, hạn chót ngày 17/9 cho lệnh cấm "không bán thì cấm" sẽ chính thức hết hiệu lực, đẩy số phận của ứng dụng video ngắn đình đám này vào một tình thế gian nan. Trong bối cảnh đó, mọi con mắt đang đổ dồn về Madrid, Tây Ban Nha, nơi các quan chức cấp cao của Mỹ và Trung Quốc sẽ có cuộc hội đàm thương mại lần thứ tư trong năm.

Kịch bản quen thuộc: Lại một lần gia hạn?

Bất chấp tầm quan trọng của cuộc gặp, giới chuyên gia thương mại lại không mấy lạc quan về khả năng có một đột phá thực chất. Kịch bản được cho là khả dĩ nhất, theo các nguồn tin am hiểu, lại là một sự lặp lại của những gì đã diễn ra, chính quyền Trump sẽ một lần nữa gia hạn thời gian ân hạn cho TikTok. Đây sẽ là lần thứ tư ông Trump trì hoãn việc thực thi một đạo luật đã được Quốc hội thông qua.

Điều thú vị là trong ba cuộc hội đàm trước đó, vấn đề TikTok gần như không được nhắc đến. Việc Bộ Tài chính Mỹ lần này công khai đưa TikTok vào chương trình nghị sự được xem là một động thái mang tính chiến thuật, nhằm tạo ra một vỏ bọc cho quyết định gia hạn sắp tới. Tuy nhiên, hành động này chắc chắn sẽ vấp phải sự phản đối gay gắt từ cả hai đảng tại Quốc hội, những người luôn yêu cầu TikTok phải được bán cho một công ty Mỹ để loại bỏ các rủi ro về an ninh quốc gia.

Tâm tư phức tạp của Tổng thống Trump

Bản thân Tổng thống Trump cũng tỏ ra khá mâu thuẫn khi nói về số phận của TikTok. Một mặt, ông vẫn để ngỏ khả năng sẽ thực thi lệnh cấm. "Chúng ta có thể cấm TikTok, hoặc chúng ta có thể... tôi cũng không biết", ông nói và nhấn mạnh rằng điều đó "phụ thuộc vào việc Trung Quốc sẽ làm gì".

Mặt khác, Tổng thống Trump lại công khai thừa nhận mong muốn giữ lại ứng dụng này, đặc biệt là "vì những người trẻ, họ rất thích TikTok". Sự do dự này có thể không chỉ xuất phát từ mối lo ngại về phản ứng của cử tri trẻ. Ông Trump còn không quên nhấn mạnh về những thành công chính trị của chính mình trên nền tảng này, khoe rằng ông đã "giành được rất nhiều phiếu bầu của giới trẻ" thông qua TikTok trong cuộc bầu cử vừa qua, một thành tích "chưa từng có trong lịch sử của đảng Cộng hòa". Ông cũng ghi nhận công lao của nhà hoạt động bảo thủ quá cố Charlie Kirk, người vừa bị ám sát tuần trước khi đang diễn thuyết.

Mở đường cho cuộc gặp thượng đỉnh

Vậy tại sao lại cần một sự gia hạn nữa? Các nhà phân tích cho rằng cả Washington và Bắc Kinh đều đang xem các cuộc hội đàm cấp bộ trưởng này như một bước đệm, một sự chuẩn bị cho một sự kiện quan trọng hơn nhiều, một cuộc gặp thượng đỉnh tiềm năng giữa Tổng thống Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vào cuối năm nay.

Một thỏa thuận cuối cùng và toàn diện, không chỉ về TikTok mà còn về các vấn đề gai góc khác như thuế quan liên quan đến fentanyl hay việc Trung Quốc dỡ bỏ rào cản đối với nông sản Mỹ, được cho là chỉ có thể được giải quyết ở cấp cao nhất. Do đó, việc "câu giờ" cho vấn đề TikTok vào thời điểm này được xem là một động thái hợp lý để tránh làm chệch hướng các nỗ lực ngoại giao lớn hơn.

Cuộc hội đàm tại Madrid do Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent và Phó Thủ tướng Trung Quốc Hà Lập Phong dẫn đầu sẽ là một phép thử quan trọng cho thiện chí của cả hai bên. Liệu họ có thể tìm thấy đủ điểm chung để giữ cho cánh cửa đối thoại luôn rộng mở, hay những bất đồng sẽ một lần nữa đẩy mối quan hệ Mỹ - Trung vào một vòng xoáy căng thẳng mới? Số phận của TikTok và cả sự ổn định của kinh tế toàn cầu đang phụ thuộc rất nhiều vào câu trả lời này.