Nhật Bản khó áp dụng thanh toán không tiền mặt do dân số già

Để hạn chế việc sử dụng tiền mặt trong thanh toán, kể từ tháng 10, Chính phủ Nhật Bản sẽ thực hiện hoàn tiền bằng điểm đến 5% cho những người sử dụng hình thức thanh toán không tiền mặt. Nhưng tại một xã hội nhiều người cao tuổi như Nhật Bản, việc thay đổi thói quen dùng tiền mặt không hề đơn giản.

Trên một khu phố thương mại khá sầm uất thuộc quận Ota, thủ đô Tokyo, có tổng cộng 150 cửa hàng, nhưng đến thời điểm đầu tháng 9, chỉ chưa đầy 20% cửa hàng ở đây triển khai hình thức thanh toán không tiền mặt, còn lại phải dùng tiền mặt nếu muốn mua hàng ở đây. Nguyên nhân chủ yếu là do người bán lẫn người mua phần đông vẫn là người già.

Một cuộc điều tra nhỏ đã được thực hiện ngay tại khu phố thương mại này đối với 30 khách hàng bất kỳ, có đến 13 người sẽ không sử dụng các hình thức thanh toán không tiền mặt, 12 người không hiểu về hình thức thanh toán này và chỉ có 5 người là đang sử dụng các hình thức thanh toán không tiền mặt.

Cửa hàng quần áo của bà Takeda là số ít cửa hàng trên khu phố sử dụng hình thức thanh toán không tiền mặt. Hàng ngày, bà Takeda và nhân viên của mình miệt mài hướng dẫn những khách hàng, nhất là những người cao tuổi sử dụng hình thức thanh toán quét mã QR bằng điện thoại thông minh.

Bà Takeda cho hay: "Có những ngại ngùng khi sử dụng hình thức thanh toán mới nhưng thanh toán không tiền mặt là trào lưu chung của thế giới, nếu chậm trễ và không thể sử dụng hình thức này, chính người cao tuổi sẽ gặp khó khăn".

Theo báo cáo của Bộ Kinh tế Công nghiệp Nhật Bản, những cửa hàng có quy mô vừa và nhỏ đăng ký chế độ hoàn tiền bằng điểm nếu sử dụng thanh toán không tiền mặt bắt đầu từ ngày 1/10 hiện chỉ có 600.000 cửa hàng đăng ký, tức chỉ bằng 30% so với mục tiêu đặt ra là có 2 triệu cửa hàng đăng ký.

Với nhóm người từ 65 tuổi trở lên (chiếm hơn 28% dân số), việc thuyết phục người tiêu dùng sử dụng công nghệ mới trở nên khó khăn hơn. Tại Nhật Bản, trung bình 5 giao dịch mua bán có 4 giao dịch vẫn được thực hiện bằng tiền mặt.

Theo báo South China Morning Post, Nhật Bản đang trải qua một cuộc khủng hoảng nhân khẩu học khi số tuổi dân số quốc gia và số người chết ngày càng nhiều hơn số trẻ được sinh ra.

Năm 2018, có 921.000 trẻ được sinh ra, thấp hơn ngưỡng 1 triệu cần thiết để duy trì sự ổn định dân số năm thứ 3 liên tiếp. Trong khi đó, hơn 1,36 triệu người chết, tăng năm thứ 6 liên tiếp. Đầu năm 2019, dân số Nhật Bản là 124 triệu người - ít hơn 433.239 người so với năm trước đó.

Trước tình trạng này, người nước ngoài được kỳ vọng sẽ lấp vào khoảng trống lao động ở nước này. Tính tới tháng 7 năm nay, có 2,66 triệu người nước ngoài đang sống ở Nhật Bản. Con số này tăng khoảng 170.000 người so với năm trước.

Thái Bình