Ngành ô tô châu Âu chật vật trước áp lực thuế mới của Mỹ

Ngay sau khi Mỹ công bố mức thuế nhập khẩu mới đối với hàng hóa châu Âu, đặc biệt là ô tô, cổ phiếu của loạt “ông lớn” ngành xe Đức như Porsche, Volkswagen, BMW và Mercedes-Benz đã đồng loạt giảm hơn 3%. Điều này phản ánh tâm lý lo ngại của giới đầu tư trước nguy cơ lợi nhuận bị thu hẹp cũng như triển vọng tăng trưởng ảm đạm của ngành công nghiệp ô tô châu Âu trong bối cảnh thị trường Mỹ vốn là đầu ra chủ lực.

Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô châu Âu (ACEA) nhận định, mức thuế 15% của Mỹ không chỉ gây tổn thất cho ngành công nghiệp ô tô châu Âu mà còn tác động tiêu cực đến thị trường Mỹ. Thủ tướng Đức Friedrich Merz cũng thừa nhận kinh tế Đức sẽ chịu ảnh hưởng nặng nề, dù ông cho rằng khó có thể trông chờ vào mức thuế ưu đãi hơn trong bối cảnh hiện nay.

Mỹ hiện là thị trường xuất khẩu then chốt với các hãng xe châu Âu. Riêng năm 2024, gần 750.000 xe xuất khẩu từ châu Âu sang Mỹ, chiếm khoảng 1/4 tổng lượng xuất khẩu toàn ngành. Dù mức thuế 15% thấp hơn đáng kể so với mức từng được Tổng thống Donald Trump áp trước đây, nhưng vẫn cao gấp nhiều lần so với mức 2,5% áp dụng trước khi ông Trump trở lại Nhà Trắng.

Chủ tịch Hiệp hội Ô tô Đức (VDA), bà Hildegard Mueller, cảnh báo mức thuế mới có thể khiến các hãng xe Đức thiệt hại hàng tỉ euro mỗi năm. Hầu hết các hãng lớn đã điều chỉnh giảm dự báo lợi nhuận năm 2025 và đẩy mạnh các biện pháp tiết giảm chi phí để ứng phó.

Mỹ hiện chiếm khoảng 13% tổng lượng xuất khẩu ô tô của Đức. Một số hãng như BMW và Mercedes-Benz đang tìm kiếm sự hỗ trợ từ Chính phủ Đức hoặc EU nhằm tháo gỡ rào cản thương mại. Volkswagen, hãng có nhiều dòng xe sản xuất tại Mexico để bán ở Mỹ, dự báo sẽ chịu ảnh hưởng nặng nề khi kết quả kinh doanh quý 1 đã sụt giảm 1,3 tỉ euro (tương đương 1,5 tỉ USD) so với cùng kỳ năm ngoái.

Các thương hiệu con như Porsche, Audi cũng gặp khó khăn do không có nhà máy lắp ráp tại Mỹ. Audi đã phải hạ dự báo doanh thu và lợi nhuận năm nay, dù vẫn kỳ vọng sẽ tăng trưởng trở lại vào năm sau.

Trước áp lực lớn, Giám đốc điều hành Volkswagen, ông Oliver Blume, cho biết hãng đang cân nhắc khả năng đạt thỏa thuận riêng với các đối tác Mỹ để đổi lấy những khoản đầu tư mới vào thị trường này.

Các hãng ô tô cũng đang vận động Ủy ban châu Âu (EC) trì hoãn kế hoạch chuyển đổi hoàn toàn sang xe điện và đề xuất các gói hỗ trợ kích cầu. Theo ông Ferdinand Dudenhoeffer, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Ô tô (CAR), nếu không có các chính sách hỗ trợ kịp thời, nhiều nhà máy có thể buộc phải cắt giảm sản xuất, riêng tại Đức sẽ có tới 70.000 lao động bị ảnh hưởng.