Ngân hàng sữa mẹ quý giá cho hàng ngàn trẻ sinh non

“Mẹ có thể chỉ sinh ra một em bé nhưng mẹ có thể làm mẹ của nhiều em bé khác”, tiếp nối ý nghĩa ngọt ngào của ngân hàng (NH) sữa mẹ đầu tiên ở TP Đà Nẵng, vào ngày 10-4 tới đây, NH sữa mẹ đầu tiên ở phía Nam sẽ chính thức đi vào hoạt động tại BV Từ Dũ (TP.HCM).

Con sinh non còn thiếu sữa mẹ

Ngày 19-3 vừa qua, mẻ sữa đầu tiên được đưa vào vận hành thử nghiệm tại NH sữa mẹ đã đạt tiêu chuẩn vi sinh sau thanh trùng. Đến nay, qua hơn 10 ngày, NH đã vận động được 9 bà mẹ hiến tặng với 63 lít sữa được thanh trùng.

Trở dạ sinh con lúc thai mới 27 tuần tuổi, chị Phạm Thị Hồng (33 tuổi, ngụ Bình Thuận) rất lo lắng khi con chỉ nặng hơn 1,1 kg và phải nhờ sự hỗ trợ của máy móc ngay từ khi mới sinh. Hiểu con cần nguồn sữa mẹ đầu đời quý giá, chị Hồng kiên trì hằng ngày tìm cách vắt sữa cho con. Tuy nhiên, lượng sữa chị vắt ra không thấm tháp là bao.

Đó cũng là cảnh ngộ chung của nhiều bà mẹ sinh con thiếu tháng, nhẹ cân phải được nuôi và điều trị bằng dịch truyền tại khoa Sơ sinh, BV Từ Dũ.

Mặc dù sinh con thiếu tháng nhưng chị Phạm Thị Tuyền (24 tuổi, ngụ tỉnh Đồng Nai) vẫn đủ sữa cho con. Khi nghe đến hoạt động của NH sữa mẹ, chị Tuyền đã không ngần ngại là người đầu tiên tặng sữa cho NH. Chị Tuyền chia sẻ: “Tôi may mắn không thiếu sữa mà còn dư cho con, nhìn các mẹ khổ sở vì thiếu sữa cho con, tôi rất thấu hiểu. Ở đây được ba tuần, tôi đã hiến được hơn 14 lít sữa cho NH”.

Sữa mẹ tăng khả năng sống còn

Theo BS CK2 Nguyễn Thị Từ Anh, Trưởng khoa Sơ sinh, BV Từ Dũ, sữa mẹ không chỉ là dinh dưỡng đối với trẻ sinh non mà còn là sự sống còn của trẻ. Tại BV Từ Dũ, hơn 70% bà mẹ đến từ các tỉnh cho nên các mẹ không có điều kiện ở lại gần BV để gửi sữa cho con. Do đó, đa phần các bé phải sử dụng sữa công thức nên nhu cầu sữa mẹ tại khoa Sơ sinh, BV Từ Dũ rất lớn.

Với trẻ sinh non, sử dụng sữa công thức, khả năng viêm ruột hoại tử của trẻ tăng lên rất nhiều lần. Nếu mắc bệnh này tới mức độ phải can thiệp phẫu thuật, khả năng sống còn của bé sẽ giảm đi rất nhiều. Thậm chí sau khi mổ, bé cũng phải chịu nhiều biến chứng vì ruột đã bị cắt bỏ một đoạn dài khiến trẻ kém hấp thu, suy dinh dưỡng, mắc các biến chứng về nhiễm trùng.

Ngoài ra, khi sử dụng sữa mẹ cho trẻ sinh non, bé hấp thu tốt hơn, giảm thời gian nuôi dưỡng bằng dịch truyền, giảm nguy cơ nhiễm khuẩn và sớm được xuất viện.

“Những bà mẹ hiến tặng sữa sẽ được cho mượn máy vắt sữa, túi bảo quản sữa, nhiệt kế theo dõi nhiệt độ sữa trong tủ lạnh, có dán nhãn code tên người tặng và ngày giờ vắt. Sau đó, sữa được rã đông để thanh trùng nhằm loại bỏ các tác nhân vi sinh học như nấm, vi khuẩn, virus, bào tử… trong khi vẫn đảm bảo dinh dưỡng và miễn dịch của sữa mẹ. Trước và sau bước thanh trùng, sữa mẹ được xét nghiệm vi sinh, nếu không đạt yêu cầu, mẻ sữa sẽ bị hủy bỏ” - BS Từ Anh cho hay.

Mặc dù NH sữa mẹ hoạt động trên tiêu chí phi lợi nhuận, tuy nhiên theo BS Từ Anh, để có nguồn sữa mẹ hiến tặng thanh trùng cần trải qua nhiều công đoạn: xét nghiệm máu, lưu trữ sữa, thanh trùng sữa và phân phối. Mỗi công đoạn cần có chi phí nhất định để duy trì, do vậy gia đình cần phải trả một khoản chi phí để duy trì hoạt động của NH sữa mẹ.

Hiện theo ThS hộ sinh Lê Quỳnh Trang Đài - điều phối viên NH sữa mẹ, BV tổ chức khoảng 100 tình nguyện viên là đoàn viên thanh niên, nhân viên y tế của BV đến nhận sữa tại nhà các bà mẹ, kiểm tra việc thực hành về lưu trữ sữa, kiểm tra sức khỏe các bà mẹ có đáp ứng tiêu chí được hiến sữa qua các bài test... Nguồn hiến tặng sữa được sàng lọc qua nhiều bước, kể cả rà soát hồ sơ bệnh án hoặc qua lấy mẫu máu xét nghiệm.

Sau khi hoạt động ổn định, BV kỳ vọng sẽ liên kết với các BV khác, cung cấp nguồn sữa cho các bé sinh non đang được chăm sóc, điều trị ở các BV nhi, đồng thời cùng các BV sản khoa trên địa bàn TP để nhận và cung cấp sữa.

Trung bình mỗi năm BV Từ Dũ tiếp nhận khoảng 6.000-7.000 trẻ sinh non dưới 37 tuần tuổi, đa phần là nhẹ cân cần điều trị (dưới 1,5 kg). Nếu tính cả các BV sản khoa như BV Từ Dũ, BV Hùng Vương và các cơ sở y tế khác tại TP.HCM, số trẻ sinh non vào khoảng 18.000 trẻ mỗi năm.

  Hoàng Lan