Ngăn chặn 'bóng ma' hàng giả online, sẽ siết livestream bán hàng
Thứ tư, 18/06/2025 16:38 (GMT+7)
Từ những căn hộ im lìm trong hẻm sâu cho đến các buổi livestream sôi động trên mạng xã hội, hàng giả đang len lỏi khắp không gian sống người Việt, thách thức mọi nỗ lực kiểm soát và truy vết của lực lượng chức năng.
Căn hộ –
“kho hàng” bất hợp pháp
Chia sẻ
tại họp báo định kỳ quý II ngày 18/6, ông Nguyễn Quang Huy – Phó Chi cục trưởng
Quản lý thị trường TP HCM – cho biết, nhiều đối tượng bán hàng giả hiện nay hoạt
động không đăng ký kinh doanh, thường giấu hàng trong hẻm sâu hoặc căn hộ chung
cư. Việc giao dịch diễn ra thông qua các nền tảng thương mại điện tử, không để
lại thông tin rõ ràng, gây khó khăn lớn cho công tác truy vết, xử lý.
“Sản phẩm
được quảng cáo là chính hãng nhưng thực tế là hàng giả. Nếu người tiêu dùng
không phản ánh, vô tình tiếp tay cho vi phạm”, ông Huy cảnh báo.
Trong 6
tháng đầu năm 2025, lực lượng này đã kiểm tra 533 vụ, xử lý 526 vụ vi phạm, tổng
số tiền xử phạt hành chính gần 20 tỷ đồng. Trong đó, phạt tiền hơn 11,6 tỷ đồng,
hàng hóa vi phạm trị giá hơn 8,2 tỷ, tiêu hủy 4,54 tỷ đồng và thu nộp ngân sách
hơn 15 tỷ. Bốn vụ có dấu hiệu hình sự đã được chuyển cơ quan điều tra.
Ông Huy
nhìn nhận: sự phát triển nhanh của thương mại điện tử, cùng hành vi ngày càng
tinh vi, đòi hỏi cơ quan chức năng phải nâng cao năng lực giám sát, truy vết, đồng
thời cần sự phối hợp liên ngành và phản ánh từ người tiêu dùng.
Đại diện
Sở Công Thương TP HCM cũng thừa nhận, tình trạng hàng giả, hàng gian và vi phạm
sở hữu trí tuệ trên thương mại điện tử còn diễn biến phức tạp. Đáng lo ngại
hơn, có cả sự tiếp tay của người nổi tiếng, khiến người tiêu dùng dễ bị đánh lừa,
còn các doanh nghiệp làm ăn chân chính thì chịu thiệt hại nặng.
Để chấn
chỉnh môi trường kinh doanh, Sở đã triển khai chương trình “Tick xanh trách nhiệm”,
tôn vinh các đơn vị tuân thủ quy định và loại bỏ nhà bán hàng kém chất lượng.
Chương trình hiện có 11 đơn vị kinh doanh hiện đại tham gia, đang mở rộng tới
sàn thương mại điện tử, KOL, KOC với 6 điều khoản cam kết.
Tuy vậy,
công tác kiểm tra thương mại điện tử vẫn gặp khó khăn do lực lượng cán bộ còn
thiếu chuyên môn, thiếu kho chuyên dụng để bảo quản tang vật như thực phẩm tươi
sống.
Bộ trưởng
Công Thương: Livestream bán hàng khó kiểm soát
Trong diễn biến khác, tại
phiên thảo luận ngày 17/6 ở Quốc hội, Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên thẳng
thắn đánh giá: “Tình trạng bán hàng giả, hàng nhái trên nền tảng thương mại điện
tử, đặc biệt qua hình thức livestream, đang ngày càng tinh vi và khó kiểm soát.
Việc xử lý các hành vi này đang gặp nhiều khó khăn vì pháp luật chưa bắt kịp thực
tiễn”.
Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho biết sẽ rà soát, chặn các website trên nền tảng số để tiêu thụ hàng giả. Ảnh: Quochoi.vn
Ông cho
biết pháp luật hiện hành chưa có chế tài cụ thể cho mô hình quảng cáo, bán hàng
bằng livestream, và các quy định xử phạt hiện tại “cũng chưa đủ sức răn đe”.
Bộ đang
hoàn thiện dự thảo Luật Thương mại điện tử, trong đó làm rõ trách nhiệm của các
bộ, ngành và chính quyền địa phương, nhất là với hành vi livestream bán hàng giả.
Hồ sơ dự thảo đã được báo cáo Thủ tướng ngay trong tối 17/6, dự kiến sẽ trình
Quốc hội trong thời gian tới.
Tại
phiên thảo luận, nhiều đại biểu Quốc hội đồng loạt lên tiếng cảnh báo về mức độ
nghiêm trọng của hàng giả.
Đại biểu
Tô Văn Tám (Kon Tum) nhận định: “Hàng giả có thể xem là ‘quốc nạn’, gây thiệt hại
cho ngân sách, doanh nghiệp và sức khỏe cộng đồng”. Chỉ trong 4 tháng đầu năm
2025, lực lượng chức năng cả nước đã xử lý hơn 34.000 vụ việc, khởi tố hình sự
hơn 1.450 vụ với hơn 2.100 bị can, thu nộp ngân sách gần 4.900 tỷ đồng.
Ông Tám
đặc biệt lo ngại về tình trạng người nổi tiếng tham gia quảng bá hàng kém chất
lượng: “Họ quảng bá với những lời nổ vang rầm rộ, khiến người tiêu dùng dù có
thông thái đến mấy cũng khó phân biệt được hàng giả đang lưu hành”.
Đại biểu
đề nghị Chính phủ cần nâng công tác chống hàng giả lên tầm chiến lược quốc gia,
đồng thời rà soát phân công nhiệm vụ giữa các cơ quan chức năng để khắc phục
tình trạng chồng chéo, thiếu hiệu quả.
Đại biểu
Lê Hữu Trí (Khánh Hòa) cũng lên tiếng: “Một trong những nhiệm vụ trọng tâm của
Chính phủ thời gian tới là kiên quyết đấu tranh với các loại tội phạm sản xuất,
buôn bán hàng giả, hàng nhái – những mối đe dọa nghiêm trọng đến sức khỏe, đời sống
và niềm tin của nhân dân”.
Ông Trí
đặt câu hỏi: “Vì sao với cả một hệ thống pháp luật quản lý bao quát gần như
toàn diện, cùng nhiều lực lượng giám sát từ biên giới, cửa khẩu đến nội địa,
khu dân cư, mà hàng trăm tấn thuốc giả, thực phẩm chức năng giả, đồ ăn thức uống
giả vẫn được sản xuất, lưu hành, bày bán công khai – thậm chí có mặt trong bệnh
viện, bếp ăn, trường học?”
Theo
ông, đây là biểu hiện của sự bất cập trong quản trị xã hội và năng lực phòng chống
tội phạm. Ông kiến nghị: “Cần có hành lang pháp lý để trừng phạt nghiêm minh tội
phạm. Phải có các cuộc thanh lọc, phát hiện và xử lý cán bộ thực thi pháp luật
đã bao che, dung túng cho các hành vi tội phạm”.
Hàng giả
không chỉ gây thiệt hại kinh tế mà còn đe dọa trực tiếp đến sức khỏe cộng đồng,
làm xói mòn lòng tin vào thị trường. Trong bối cảnh hành vi vi phạm ngày càng
tinh vi, chỉ khi có sự kết hợp giữa nâng cao năng lực quản lý, hoàn thiện pháp
luật và sự đồng lòng từ người dân, doanh nghiệp, cuộc chiến chống hàng giả mới
có thể bước sang giai đoạn hiệu quả thực sự.
Trước hàng loạt vụ việc liên quan đến sản phẩm giả mạo, Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia (Bộ Công Thương) vừa có văn bản yêu cầu các doanh nghiệp bán hàng đa cấp khẩn trương rà soát sản phẩm và hoạt động quảng cáo.
Trước thực trạng buôn lậu và sản xuất hàng giả ngày càng tinh vi, Bộ Công Thương chỉ đạo Hà Nội tăng cường kiểm tra các điểm nóng như chợ thuốc Hapulico, chợ Ninh Hiệp và KCN Quang Minh.
Các ngân hàng Trung Quốc đang siết chặt quản lý tiền mặt và thẻ tín dụng, ngăn chặn dòng vốn chảy vào đầu cơ vàng. Động thái nhằm kiềm chế cơn sốt vàng và rủi ro cho nhà đầu tư cá nhân.
Sau khi xác định sản phẩm Siro ăn ngon Hải Bé chỉ đạt dưới 70% hàm lượng các chất dinh dưỡng như công bố, Bộ Y tế chính thức cảnh báo người dân không nên sử dụng. Hai cá nhân sáng lập công ty này đã bị khởi tố vì sản xuất và kinh doanh thực phẩm kém chất lượng.
Cuốn Sổ tay hướng dẫn chuyển đổi số tiểu thương chợ truyền thống được thiết kế với nội dung đơn giản, dễ tiếp cận, bám sát thực tiễn hoạt động kinh doanh của tiểu thương, đồng thời cung cấp các bước hướng dẫn cụ thể trong hành trình chuyển đổi số.
Bộ Y tế vừa lên tiếng cảnh báo người dân không mua sản phẩm Cao Việt Hoàng sau khi phát hiện nhiều website quảng cáo sai sự thật, gây hiểu nhầm đây là thuốc chữa bệnh. Cục An toàn thực phẩm khẳng định sản phẩm này chỉ là thực phẩm bảo vệ sức khỏe, không có tác dụng điều trị.
Chỉ trong một tháng cao điểm kiểm tra, lực lượng Quản lý thị trường trên cả nước đã phát hiện và xử lý hơn 3.100 vụ vi phạm, thu nộp ngân sách gần 36 tỷ đồng. Nhiều vụ việc có dấu hiệu hình sự đã được chuyển cơ quan điều tra.
Thời điểm giữa tháng 6, mận hậu – loại trái cây đặc sản của vùng Tây Bắc đang bước vào chính vụ thu hoạch. Tuy nhiên, giá bán trên thị trường lại ghi nhận sự phân hóa rõ rệt, một số nơi giảm mạnh, trong khi nhiều khu vực vẫn duy trì mức giá cao.
Bán hơn 800.000 sản phẩm, trong đó có hơn 100.000 hộp "Siro ăn ngon Hải Bé" không đạt chất lượng như công bố, TikToker Lê Văn Hải - chủ kênh “Gia đình Hải Sen” nổi tiếng với hơn 2,6 triệu lượt theo dõi - đã bị khởi tố, bắt giam.