Mỹ áp thuế 100% lên thuốc men, trừng phạt kẻ chậm chân, 'tha' đồng minh thân cận

Tối hậu thư từ Nhà Trắng: Xây nhà máy hoặc chịu thuế

Thông điệp của ông Donald Trump rất rõ ràng và không có chỗ cho sự thỏa hiệp: "Nếu các vị không có nhà máy sản xuất dược phẩm tại Mỹ, kể từ ngày 1/10/2025, chúng tôi sẽ áp mức thuế 100% lên tất cả các loại thuốc có thương hiệu và bằng sáng chế của các vị".

Nói một cách dễ hiểu, đây là một "tối hậu thư", hoặc là mang dây chuyền sản xuất, công ăn việc làm đến Mỹ, hoặc là sản phẩm của các công ty đa quốc gia sẽ có giá cao gấp đôi và không thể cạnh tranh nổi.

"Nhiều công ty đang ồ ạt kéo đến Mỹ, họ sẽ không phải trả thuế. Nếu chúng ta không dùng đến thuế quan, sẽ không đời nào các tập đoàn chịu đến Mỹ", Tổng thống Trump tuyên bố đầy tự hào khi đến New York.

Miễn trừ cho đồng minh thân cận

Nhưng giữa lúc cơn bão về thuế quan lại nổi lên, một chi tiết bất ngờ đã được Nhà Trắng hé lộ. Đòn thuế quan 100% này sẽ không dành cho tất cả mọi người. Sẽ có một "danh sách vàng" những quốc gia được miễn trừ. Ai là những người may mắn đó?

Liên minh châu Âu (EU): Sau những cuộc đàm phán căng thẳng, EU đã kịp thời "chốt đơn" một thỏa thuận với Mỹ, đồng ý giữ mức thuế trần cho thuốc men, chip bán dẫn và gỗ ở mức 15%. Đổi lại, họ cũng phải mở cửa thị trường cho một số hàng hóa của Mỹ.

Nhật Bản: Là một đồng minh thân cận, Nhật Bản cũng nhận được "đối xử tối huệ quốc". Nhà Trắng xác nhận thuốc men từ xứ sở mặt trời mọc cũng sẽ chỉ phải chịu mức thuế 15%.

Những kẻ lỡ chuyến tàu: Anh và Hàn Quốc trong vòng nguy hiểm

Tuy nhiên, không phải đồng minh nào cũng may mắn như vậy. Ván cờ của Tổng thống Trump đã tạo ra những tình huống khá khó khăn cho một số quốc gia cũng là đồng minh của Mỹ.

Vương quốc Anh: Trớ trêu thay, dù là "người anh em" thân thiết nhất và thậm chí còn ký một thỏa thuận thương mại với Mỹ trước cả EU, nhưng Anh lại có nguy cơ bị bỏ rơi. Lý do là bởi các cuộc đàm phán riêng về lĩnh vực dược phẩm của họ vẫn chưa hoàn tất. Các hãng truyền thông uy tín cho biết, Anh có thể sẽ phải lãnh đủ mức thuế 100%.

Hàn Quốc: Tình hình của Hàn Quốc cũng chông chênh. Dù đã đạt được thỏa thuận về nguyên tắc nhưng vì văn bản cuối cùng vẫn chưa được ký kết, số phận của ngành dược Hàn Quốc tại thị trường Mỹ vẫn là một dấu hỏi lớn. Lời hứa "Hàn Quốc sẽ không bị đối xử kém thuận lợi hơn" của Bộ trưởng Bộ Thương mại Mỹ giờ đây nghe thật mong manh.

Ván cờ địa chính trị, không chỉ là thuế quan

Đòn thuế quan của Tổng thống Trump không chỉ đơn thuần là một chính sách kinh tế. Nó là một công cụ địa chính trị đầy quyền lực, một cây gậy và củ cà rốt được sử dụng khéo léo.

Cây gậy dùng để trừng phạt những quốc gia không tuân theo luật chơi của Mỹ, buộc họ phải đưa sản xuất và việc làm trở lại đất Mỹ. Củ cà rốt dùng để ban thưởng cho những đồng minh thân cận, những quốc gia chịu ngồi vào bàn đàm phán và ký kết những thỏa thuận có lợi cho Washington.

Bằng cách này, Tổng thống Trump đang vẽ lại bản đồ thương mại toàn cầu, tạo ra một thế giới phân cực hơn, nơi các quốc gia phải lựa chọn, hoặc là đứng về phía Mỹ và nhận được ưu đãi, hoặc là đứng ngoài và đối mặt với những hàng rào thuế quan gần như không thể vượt qua.