Mỹ - Trung đồng ý một số vấn đề quan trọng về mậu dịch, nhưng...

Ngay sau đó, Chủ tịch Tập Cận Bình đã gọi điện trao đổi với Tổng thống Trump. Các cơ quan truyền thông Trung Quốc đồng loạt đăng tải kết quả đàm phán của hai đoàn Trung Quốc và Hoa Kỳ tại Washington.

“Vẫn còn vướng mắc”

Hai đoàn Mỹ - Trung đã gặp nhau từ tháng 12/2018 tới nay nhằm tìm cách chấm dứt chiến tranh mậu dịch đang làm tổn hại tới nền kinh tế toàn cầu. Trong vòng đàm phán mới nhất với đoàn Trung Quốc do Phó Thủ tướng Lưu Hạc dẫn đầu, ông Trump nói rằng Mỹ và Trung Quốc đã đồng ý về “rất nhiều trong số các điểm khó khăn nhất” nhưng “chúng tôi có vài con đường cần phải đi”. Cuộc họp thượng đỉnh Trump - Tập là bước đi cuối cùng để hiện thực hóa thỏa thuận này.

“Đây là một thỏa thuận quan trọng, có tính lịch sử - nếu như đạt được. Thỏa thuận này quan trọng hơn hẳn so với các thỏa thuận khác và cơ hội đạt được thỏa thuận là rất cao” - ông Trump phát biểu.

Trong số những điểm hai bên vẫn còn vướng mắc chưa tìm được giải pháp dung hòa tại các cuộc đàm phán mấy tuần qua, có việc hai bên sẽ rút lại các biểu thuế quan đánh vào hàng nhập khẩu của nhau kể từ khi bùng nổ chiến tranh mậu dịch Mỹ - Trung và việc thỏa thuận có thể được đưa vào thực thi ra sao.

Ông Trump gợi ý tại cuộc họp báo rằng một số các điểm vướng mắc này vẫn đang còn tồn tại. Ông nói sẽ khó cho Mỹ trong việc cho phép tiếp tục tiến hành thương mại song phương với Trung Quốc theo cách thức tương tự như trước, nếu như không có một thỏa thuận nào đó được hiện thực hóa.

Sẽ thực thi thỏa thuận như thế nào?

Hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đã áp các biểu thuế quan trị giá nhiều tỷ USD lên hàng hóa của nhau trong năm 2018. Việc đàm phán giữa hai bên đã diễn ra kể từ khi có cuộc đình chiến mậu dịch hồi tháng 12/2018, nhưng vẫn có những thời điểm xảy ra sóng gió.

Robin Brant - phóng viên BBC chuyên theo dõi tình hình Trung Quốc nói rằng, cả hai bên đã lại một lần nữa đưa ra các tín hiệu mâu thuẫn nhau.

Theo AFP, Phó Thủ tướng Lưu Hạc nói rằng Mỹ và Trung Quốc đã đạt được một đồng thuận mới đối với các vấn đề quan trọng, như phần nội dung văn bản của thỏa thuận kinh tế.

Về phía đoàn Mỹ, tuy hưởng ứng các bình luận của ông Trump, nhưng Đại diện Thương mại Hoa Kỳ Robert Lighthizer tỏ ra thận trọng. Ông nói rằng vẫn còn một số vấn đề lớn chưa được giải quyết trong các đàm phán thương mại.

Theo nhà báo Brant, vẫn còn có khoảng cách lớn giữa hai bên trong một vấn đề quan trọng, đó là việc thực thi thỏa thuận như thế nào.

Chuyện gì đang được nói đến?

Mỹ cáo buộc Trung Quốc đánh cắp tài sản trí tuệ của các hãng Hoa Kỳ và buộc họ phải chuyển giao công nghệ cho Trung Quốc. Washington muốn Bắc Kinh có những thay đổi trong chính sách kinh tế của Trung Quốc mà Mỹ cho là tạo ưu đãi một cách không công bằng cho những công ty nội địa của Trung Quốc thông qua trợ giá và cung cấp các hình thức hỗ trợ khác.

Mỹ cũng muốn Trung Quốc mua thêm hàng hóa của mình để kiềm chế tình trạng thâm thủng mậu dịch. Phía Bắc Kinh thì cáo buộc Mỹ là tung ra cuộc chiến mậu dịch lớn nhất trong lịch sử kinh tế và chính phủ Trung Quốc tỏ ra ít có khả năng chấp nhận thay đổi cơ cấu quy mô lớn đối với nền kinh tế của mình.

Theo Reuters, việc hai bên không đạt được thỏa thuận có thể sẽ khiến Mỹ trong tương lai tăng mức thuế quan 25% lên 200 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc và áp dụng các biểu thuế quan mới.

Ông Trump đã từng đe dọa sẽ đánh thuế toàn bộ các mặt hàng Trung Quốc nhập vào Mỹ, vốn đã áp biểu thuế 10% lên lượng hàng trị giá 250 tỷ USD lên hàng hóa Trung Quốc. Bắc Kinh đáp trả với việc đánh thuế lên các sản phẩm Mỹ trị giá 110 tỷ USD.

Tờ Wall Street Journal nói rằng Washington muốn giữ mức thuế trừng phạt hiện đang áp dụng cho đến khi thấy được những cải cách thực sự từ đối tác khổng lồ của mình, trong khi đó Bắc Kinh lại muốn gỡ bỏ ngay lập tức các mức thuế này. Một vấn đề gai góc khác là Bắc Kinh đã kéo dài thời gian chuẩn thuận các loại nông sản biến đổi gien của Mỹ. Việc đình hoãn này đã khiến nông sản Hoa Kỳ không thể vào thị trường Trung Quốc cũng như khiến nông dân Mỹ không thể hoạch định được mùa vụ.

Chiến tranh mậu dịch Mỹ - Trung gần một năm qua đã gây nhiều tổn thất, đồng thời gây ảnh hưởng bất lợi cho hoạt động thương mại toàn cầu và kinh tế thế giới. Hiệp định thương mại mới dày hơn 120 trang sẽ cải thiện mối quan hệ hiện tại và tương lai phát triển của hai cường quốc kinh tế. Trung Quốc có thời hạn đến năm 2025 để mua đậu nành và các loại sản phẩm khác của Mỹ. Ngược lại, các công ty Mỹ cũng được phép mở công ty 100% vốn nước ngoài tại đại lục.

Thủy Tiên