Trong một động thái gây chấn động quan hệ thương mại Bắc Mỹ, Tổng thống Donald Trump đã chính thức công bố mức thuế quan 30% nhắm vào hàng hóa nhập khẩu từ Mexico. Với việc hơn 80% hàng hóa xuất khẩu của Mexico phụ thuộc vào thị trường Mỹ, đòn thuế này đã biến người láng giềng phía Nam trở thành một trong những nạn nhân lớn nhất trong cuộc chiến thương mại toàn cầu của ông Trump.

Lý do của Tổng thống Trump: Từ thương mại đến fentanyl

Trong lá thư công khai gửi đến Tổng thống Mexico, ông Trump đã đưa ra hai lý do chính cho quyết định của mình. Thứ nhất là sự bế tắc trong việc đạt được một thỏa thuận thương mại toàn diện. Thứ hai và có lẽ là quan trọng hơn là việc Mexico đã không ngăn chặn hiệu quả dòng chảy ma túy đặc biệt là fentanyl vào Mỹ.

"Mặc dù Trung Quốc là nguồn cung hóa chất chính nhưng phần lớn thành phẩm đều được tuồn vào Mỹ qua biên giới Mỹ - Mexico", ông Trump viết và cho rằng dù Mexico "đã có giúp đỡ, nhưng vẫn chưa đủ". Lập luận này đã biến một vấn đề thương mại thành một vấn đề an ninh quốc gia, tạo ra sức ép đa chiều lên Mexico.

Phản ứng từ Mexico: 'Chủ quyền không phải để mặc cả'

Đối mặt với áp lực khổng lồ, Tổng thống Mexico, bà Claudia Sheinbaum đã có một bài phát biểu đầy bình tĩnh nhưng không kém phần cứng rắn. "Tôi luôn nhấn mạnh rằng trong tình huống này, chúng ta cần phải bình tĩnh đối mặt với vấn đề", bà nói.

Tuy nhiên, bà cũng vạch ra một ranh giới không thể vượt qua đồng thời chỉ ra rằng, Mexico biết rõ những vấn đề nào có thể hợp tác với chính phủ Mỹ và những vấn đề nào thì không. "Có một điều không bao giờ có thể đem ra đàm phán, đó chính là chủ quyền của đất nước chúng ta", lời khẳng định của bà Claudia Sheinbaum cho thấy, dù Mexico sẵn sàng tiếp tục đàm phán, họ sẽ không chấp nhận bất kỳ điều khoản nào xâm phạm đến chủ quyền quốc gia, ngay cả khi phải đối mặt với những thiệt hại kinh tế to lớn.

Hệ lụy đa chiều

Đòn thuế của ông Trump không chỉ là một mức thuế đơn lẻ. Ông khẳng định đây là một "biện pháp bổ sung", có nghĩa là các mức thuế cao khác đang áp dụng cho thép (50%) và ô tô (25%) của Mexico vẫn sẽ có hiệu lực, tạo ra một gánh nặng thuế quan chồng chất.

Dù bị chỉ trích rộng rãi, các chính sách thuế quan này đang mang lại những khoản thu khổng lồ cho ngân sách Mỹ, doanh thu từ thuế hải quan đã vượt mốc 100 tỷ USD trong năm tài chính này. Tuy nhiên, cái giá phải trả là mối quan hệ ngày càng xấu đi với các đồng minh truyền thống. Từ Nhật Bản, Canada đến các nước châu Âu, nhiều quốc gia đang bắt đầu đánh giá lại mối quan hệ an ninh và kinh tế với Washington, một số thậm chí còn có ý định chuyển sang sử dụng các hệ thống vũ khí không phải do Mỹ sản xuất.

×