Tết Nguyên đán, dịp lễ cổ truyền thiêng liêng của dân tộc Việt Nam, luôn là thời điểm mà những người con xa xứ mong ngóng được trở về đoàn tụ cùng gia đình. Tuy nhiên, trong bối cảnh lạm phát toàn cầu gia tăng, việc đón Tết xa nhà của nhiều kiều bào, du học sinh Việt Nam đang trở nên khó khăn hơn bao giờ hết. Câu chuyện của bạn Hoàng Hồng Hà tại Úc và Đặng Trường An tại Đài Loan là những ví dụ điển hình cho tình hình chung của nhiều bạn trẻ Việt đang học tập và sinh sống ở nước ngoài.

"Cân đo đong đếm" từng đồng ở xứ người

Hoàng Hồng Hà (21 tuổi) đang sinh sống tại Úc, cảm nhận rõ rệt sự khác biệt trong chi tiêu so với những mùa Tết trước. Dù nền kinh tế Úc vẫn phát triển, giá cả sinh hoạt leo thang từng ngày đang thử thách túi tiền của cô. "Năm ngoái, mình có thể thoải mái mua sắm quần áo mới, giày dép đẹp cho ngày Tết mà không cần quá đắn đo. Nhưng năm nay thì khác rồi, mình phải cân nhắc rất kỹ", Hà tâm sự.

Trước đây, việc sắm sửa áo dài, giày cao gót, túi xách và các phụ kiện luôn là ưu tiên hàng đầu của Hà trước mỗi dịp Tết. Sau đó, cô mới nghĩ đến việc trang trí nhà cửa hay mua bánh chưng. Tuy nhiên, Tết này, mọi thứ đã thay đổi. "Năm nay có lẽ mình sẽ phải thay đổi thói quen đó. Mình sẽ chỉ mua bánh chưng thôi, còn quần áo và các đồ dùng khác thì mình sẽ tận dụng lại đồ cũ. Ở Úc, giá cả của những món đồ mình thích thường đắt gấp nhiều lần so với ở Việt Nam, nên mình luôn phải đắn đo rất nhiều trước khi quyết định mua thứ gì đó", khó khăn về tài chính khiến Hà trân trọng hơn những giá trị vật chất và tinh thần.

Không chỉ chia sẻ về gánh nặng chi phí, Hà còn đưa ra lời khuyên hữu ích cho các bạn du học sinh cùng cảnh ngộ: "Nếu có thể, mọi người hãy cố gắng tự tay chuẩn bị một vài món ăn truyền thống trong dịp Tết, thay vì đặt mua sẵn. Việc này không chỉ giúp tiết kiệm chi phí mà còn mang lại hương vị đặc trưng, gần gũi với quê nhà, bởi lẽ những món ăn được làm bằng cả tấm lòng bao giờ cũng ngon miệng hơn".

Dù cộng đồng người Việt ở Úc khá đông và việc mua sắm đồ Tết không quá khó khăn, giá cả vẫn là một trở ngại lớn. "Đôi khi chỉ một chút bánh chưng, một chút củ kiệu thôi mà giá đã 'chát' rồi. Mình hiểu, trong hoàn cảnh khó khăn này, việc tự chuẩn bị đồ ăn ngày Tết sẽ là một cách để các bạn vừa có không khí Tết mà vẫn có thể tiết kiệm được", Hà nói. Song, Hà vẫn lạc quan và mong muốn những người bạn xa quê có một mùa Tết ý nghĩa, vui vẻ và hạnh phúc, cô tâm sự: "Dù có khó khăn đến đâu, mình hy vọng mọi người đều sẽ tìm được niềm vui trong những ngày Tết. Mình tin rằng, khi chúng ta cùng nhau chia sẻ và động viên, chúng ta sẽ vượt qua được tất cả".

Chọn ở lại để bớt nỗi lo kinh tế

Cùng chung tâm trạng với Hà, Đặng Trường An (21 tuổi) sinh viên Đại học Ming Chuan tại Đài Loan, cũng chia sẻ về những thách thức khi đón Tết trong bối cảnh lạm phát. "Quả thật, lạm phát thế giới đang tăng cao và Đài Loan cũng không phải là một ngoại lệ. Tuy nhiên, theo mình tìm hiểu, giá cả ở đây vẫn giữ được mức tương đối và trong tầm kiểm soát. Dù vậy, điều này cũng không tránh khỏi việc mình phải cân nhắc và cắt giảm chi tiêu ở một số khoản nhất định", thay vì thoải mái chi tiêu cho giải trí hay mua sắm, An giờ đây tập trung hơn vào chi phí ăn uống hàng ngày.

Quyết định ở lại Đài Loan đón Tết một mình cũng là một cách để An giảm bớt gánh nặng tài chính. "Tết này, mình sẽ ở lại Đài Loan một mình, vì thế mình nghĩ chi tiêu cũng sẽ không có gì khác biệt so với những ngày bình thường", An chia sẻ. Do đặc thù các hàng quán thường đóng cửa vào dịp Tết ở Đài Loan, An dự định tích trữ đồ ăn cho khoảng 3 ngày, ưu tiên các mặt hàng thiết yếu như thịt, trứng, sữa, gạo, cùng một ít rau xanh và trái cây. An cũng chia sẻ bí quyết tiết kiệm: "Ở Đài Loan, nếu mua hàng vào ban đêm hoặc trong các khung giờ vàng, mình thường sẽ nhận được mức giảm giá hấp dẫn, nên mình luôn cố gắng tranh thủ đi mua vào những thời điểm đó để có thể tiết kiệm được nhiều nhất có thể".

Theo An, quyết định không về Việt Nam đón Tết cùng gia đình khiến cậu rất buồn tuy nhiên, nỗi lo về tài chính khiến cậu thêm kiên định: "Bình thường thì dịp Tết hàng năm, mình luôn mong muốn được về nhà để chung vui cùng gia đình. Nhưng năm nay, mình quyết định sẽ ở lại đón Tết tại Đài Loan, vừa để tranh thủ đi làm thêm cải thiện khả năng tiếng Trung, vừa có thêm cơ hội để kiếm một khoản tiết kiệm", An bộc bạch. Quyết định này thể hiện sự trưởng thành và tinh thần tự lập của chàng du học sinh trẻ.

Tối giản mọi thứ, hướng về hương vị quê nhà

Chia sẻ về những ngày Tết nơi xứ người, Duy Thái, một du học sinh đang sinh sống tại Đức, cũng không giấu được nỗi trăn trở về tình hình kinh tế khó khăn. "Lạm phát cao cộng thêm nhiều yếu tố khác khiến cho giá cả leo thang. Vì Tết Âm lịch không phải là ngày lễ chính thức ở đây, nên mình cũng không chuẩn bị gì nhiều. Người nào muốn về quê ăn Tết thì phải mua vé máy bay rất đắt. Tuy nhiên, mình cũng không có ý định tăng hay cắt giảm chi tiêu gì đặc biệt. Tết ở đây thường chỉ là những buổi tụ tập ăn uống với bạn bè vào đêm giao thừa hoặc mùng một, rồi ai lại về đi làm bình thường thôi", Thái cho biết.

Khi được hỏi về việc chuẩn bị cho Tết, hầu hết mọi người đều ưu tiên mua những món ăn đặc trưng để liên hoan như gà ủ muối, nem chua, hoặc cùng lắm thì mua thêm một cây quýt hay cành đào nhỏ trong siêu thị. "Đồ cúng bái thì hầu như không ai mua, vì việc lập bàn thờ ở đây rất khó khăn", Thái chia sẻ.

Kỷ niệm đáng nhớ nhất của Thái về ngày Tết là khoảnh khắc giao thừa, khi ở Việt Nam là thời khắc thiêng liêng, thì ở Đức đã là 18 giờ chiều. "Lúc đó mình đang trong ca làm, phải chạy xuống phòng vệ sinh để gọi điện về cho gia đình. Thật sự là vừa nhớ nhà vừa muốn khóc", Thái tâm sự. "Mình chỉ có thể khuyên các bạn nào sắp sang Đức du học thì hãy chuẩn bị tinh thần thật kỹ. Còn ai đã ở đây rồi thì mình cũng chẳng biết khuyên gì hơn nữa".

Thái cũng chia sẻ về những khó khăn mà hầu hết du học sinh phải đối mặt trong dịp Tết: "Nỗi nhớ nhà là một điều hiển nhiên mà ai cũng cảm thấy. Đến Tết, trong lòng mình vừa vui mà cũng vừa thấy cô đơn, buồn. Ai cũng muốn về nhà, nhưng về thì khó khăn đủ đường. Mặc dù vậy, mình và mọi người vẫn cố gắng giữ tinh thần lạc quan, trân trọng những khoảnh khắc ít ỏi được ở bên bạn bè đồng hương. Chúng mình cùng nhau ăn bữa cơm tất niên, cùng nhau gọi điện về nhà chúc Tết, để vơi đi phần nào nỗi nhớ quê hương da diết", Thái kết lại.

Vượt khó đón Tết, hướng tới tương lai tươi sáng

Bạn Nguyễn Vân (22 tuổi), du học sinh tại Mỹ, cũng chia sẻ về tình hình kinh tế khó khăn do lạm phát cao, khiến giá cả tăng, đặc biệt là thực phẩm và xăng dầu. "Ở Mỹ, điều kiện chuẩn bị cho Tết không đầy đủ như ở Việt Nam, nhưng mình vẫn cố gắng giữ những truyền thống cơ bản như giúp nấu ăn cho hội chợ Tết tại nhà thờ, mặc áo dài và trang trí nhà cửa. Để tiết kiệm chi phí, mình đã cắt giảm những khoản chi không cần thiết như mua sắm quà biếu. Thay vì mua sẵn, năm nay mình tự làm một số món ăn truyền thống để vừa tiết kiệm vừa cảm nhận không khí Tết", Vân chia sẻ. Việc tìm mua các mặt hàng truyền thống như bánh chưng, lá dong ở Mỹ rất khó khăn và đắt đỏ. Vân đã chủ động đặt hàng từ sớm tại các cửa hàng châu Á hoặc nhờ bạn bè chia sẻ nguồn hàng.

Chia sẻ về lần đầu đón Tết ở Mỹ, Vân nói: "Không có nhiều bạn bè bên cạnh, mình tự tay nấu ăn, trang trí nhà cửa và gọi video về chúc Tết gia đình. Dù xa nhà, mình vẫn cảm nhận được ý nghĩa thiêng liêng của Tết qua việc giữ gìn truyền thống và giao tiếp với cộng đồng người Việt", Vân xúc động nói. Cô bạn cũng gửi lời nhắn nhủ: "Mọi người hãy tập trung vào giá trị tinh thần của ngày Tết, như đoàn tụ, kết nối với cộng đồng và giữ gìn phong tục truyền thống. Hãy lên kế hoạch chi tiêu hợp lý để đón Tết thật ý nghĩa mà không quá áp lực về tài chính".

Có thể thấy được, dù phải đón Tết trong hoàn cảnh kinh tế khó khăn, các kiều bào, du học sinh ở Việt Nam vẫn tìm thấy niềm vui trong những điều giản dị nhất, trân trọng những khoảnh khắc sum vầy cùng bạn bè và nuôi dưỡng ngọn lửa hy vọng về một tương lai tốt đẹp hơn.