Huyện nợ đầu tư công "đầu bảng" ở Quảng Ngãi vẫn theo làm quảng trường trăm tỷ

Ông Đoàn Việt Vân - Trưởng phòng Kinh tế Hạ tầng huyện Tư Nghĩa (Quảng Ngãi) - cho biết: công trình khu dân cư, công viên, hồ điều hòa và quảng trường huyện rộng khoảng 12,9ha được phê duyệt chủ trương đầu tư từ năm 2019 với tổng số vốn khoảng 147 tỷ đồng. Dự án có kế hoạch xây dựng từ năm 2020-2024. Đây là dự án được đầu tư bằng ngân sách huyện Tư Nghĩa. Hiện tại, huyện đã bố trí 30 tỷ đồng phục vụ công tác giải phóng mặt bằng và tái định cư.

Đáng nói, Tư Nghĩa lại đang là huyện có nợ đầu tư công "đầu bảng" của tỉnh Quảng Ngãi.

Theo báo cáo của huyện này, tổng số nợ đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016-2020 hiện trên 563 tỷ đồng, là địa phương có số nợ đầu tư công nhiều nhất trong số các huyện, thành của tỉnh Quảng Ngãi.

Trong đó, 18 dự án đã hết thời gian bố trí vốn theo quy định với tổng vốn còn lại là 189 tỷ đồng.

Huyện này cho biết, trong năm 2021 sẽ trình cấp có thẩm quyền phê duyệt quyết toán 10 dự án hoàn thành với nhu cầu vốn khoảng 28 tỷ đồng; còn 8 dự án với 161 tỷ đồng thì đang gặp vướng mắc do công tác giải phóng mặt bằng.

Ngoài ra, huyện này chuyển tiếp 23 dự án sang giai đoạn sau với nhu cầu vốn là 374 tỷ đồng nhưng thực tế 11 dự án/105 tỷ đồng sẽ không được bố trí vốn vào năm 2022 vì hết thời gian theo quy định.

Trong số các dự án thuộc diện nợ đầu tư công này, huyện Tư Nghĩa vẫn ấp ủ công trình khu dân cư, công viên, hồ điều hòa và quảng trường huyện. Ông Nguyễn Đăng Vinh - Chủ tịch UBND huyện Tư Nghĩa - cho biết: "Hiện, chúng tôi mới chi 30 tỷ đồng phục vụ công tác giải phóng mặt bằng, còn việc đầu tư dự án nếu sang năm có nguồn thu từ quỹ đất thì mới bố trí làm".

Trong số các địa phương của tỉnh Quảng Ngãi, Tư Nghĩa là một trong những huyện có dày đặc các dự án bất động sản nhất. Ông Đoàn Việt Vân cho biết, hiện huyện còn 911 lô đất chưa đấu giá được vì vướng giải phóng mặt bằng và dịch COVID-19. Nếu trung bình một lô đất có giá 580 triệu đồng thì nguồn thu của huyện là 540 tỷ đồng.

Tuy nhiên, trong khi nợ xây dựng cơ bản (công trình chưa quyết toán, công trình chuyển tiếp) đang bủa vây, vốn ngân sách nếu thu được từ đất còn phải bố trí phục vụ phát triển các mảng kinh tế xã hội thì việc vung tiền xây dựng dự án quảng trường của huyện ở địa phương nghèo này là điều khó hiểu.

Theo đánh giá của UBND tỉnh Quảng Ngãi, thời gian qua, việc bố trí vốn đầu tư công còn dàn trải, không bố trí kế hoạch vốn hoặc bố trí không đủ tỷ lệ (30%), nhưng vẫn khởi công; bố trí vốn chưa hợp lý; tạm ứng vốn chưa đúng quy định; hỗ trợ vốn có mục tiêu cho huyện chưa đảm bảo cơ sở pháp lý (dự án được hỗ trợ không nằm trong danh mục dự án đầu tư trung hạn)…

Vào những tháng cuối năm 2020, tỉnh này phải cắt giảm đến 1.000 tỷ đồng đầu tư công so với kế hoạch vốn trước đó và hàng loạt dự án đã bị cắt không triển khai... Không những thế, năm 2020, hụt thu ngân sách tỉnh Quảng Ngãi lên đến 5.110 tỷ đồng, trong đó phần ngân sách tỉnh được hưởng hụt 3.203 tỷ đồng.

Trước tình hình này, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi đã yêu cầu các sở, ngành, địa phương nghiêm túc thực hiện các quy định về quản lý đầu tư công. Bất luận là được bố trí từ nguồn vốn nào, thì dự án cũng phải nằm trong danh mục đầu tư trung hạn, trừ dự án khẩn cấp, nhưng phải tuyệt đối tuân theo quy định đầu tư theo diện khẩn cấp.

Các huyện, thành phố, thị xã trong năm 2021 khi bố trí đầu tư công bằng nguồn vốn địa phương phải đảm bảo nguyên tắc thứ tự ưu tiên: trả nợ, đối ứng, đối tác công tư, công trình chuyển tiếp và cuối cùng mới là bố trí cho công trình khởi công mới. Việc đầu tư dự án phải bám vào nguồn lực tài chính, chứ không chỉ bám vào việc dự án đó đã nằm trong nghị quyết, kế hoạch.

Lê Đình Dũng