Huawei âm thầm xây 'thủ phủ' sản xuất chip ở Thâm Quyến?

Theo Financial Times, Huawei đang âm thầm xây dựng 3 nhà máy sản xuất chip hiện đại tại Thâm Quyến (Trung Quốc). Ba nhà máy được xây dựng từ năm 2022, với thiết kế mang phong cách đặc trưng của các cơ sở sản xuất chip và chất bán dẫn, quy mô tương đối lớn.

Những dự án này phản ánh nỗ lực của Huawei trong việc trở thành người tiên phong trong ngành bán dẫn nội địa – lĩnh vực đang ngày càng quan trọng với các công nghệ mới như trí tuệ nhân tạo (AI). Đây cũng là một phần trong chiến lược của Trung Quốc nhằm giảm phụ thuộc vào công nghệ nước ngoài, đặc biệt sau khi Mỹ ban hành các lệnh cấm vận với doanh nghiệp công nghệ Trung Quốc.

“Huawei đang tập trung phát triển từng mắt xích trong chuỗi cung ứng AI trong nước – từ thiết bị sản xuất wafer đến thiết kế và huấn luyện mô hình AI. Chúng tôi chưa từng thấy công ty nào làm điều đó mạnh mẽ như vậy”, ông Dylan Patel – nhà sáng lập công ty tư vấn SemiAnalysis – nhận xét.

Thông tin mà Financial Times thu thập được cho biết Huawei đã trực tiếp vận hành một trong ba nhà máy nói trên, chuyên sản xuất chip 7nm và bộ xử lý Ascend AI. Hai nhà máy còn lại hoàn thành năm ngoái, do SiCarrier và SwaySure điều hành.

Dù Huawei phủ nhận liên quan đến hai startup này, người trong ngành cho biết công ty giúp huy động vốn và chia sẻ nhân lực, công nghệ. Khi đạt đến giai đoạn phát triển nhất định, họ sẽ bị cắt đứt liên hệ với Huawei.

SiCarrier tách ra từ một phòng thí nghiệm Huawei và đăng ký kinh doanh năm 2021. Trước tháng 3, họ vẫn im hơi lặng tiếng cho đến khi công bố khoảng 30 công cụ, gồm thiết bị khắc, kiểm thử, lắng đọng… tại hội nghị SemiCon Thượng Hải.

Ảnh vệ tinh từ Planet Labs cho thấy khu phức hợp công nghiệp của SiCarrier đã mở rộng mạnh từ năm 2022 đến 2025. Các nhà máy này nằm gần hai xưởng đúc chip là Pengxinwei (PXW) và Shenzhen Pensun (PST) – những công ty bị Mỹ cáo buộc có liên hệ mật thiết với Huawei.

Không chỉ tập trung ở Thâm Quyến, Huawei còn âm thầm đầu tư vào nhiều nhà máy sản xuất chip tại Thượng Hải, Ninh Ba và Thanh Đảo nhằm nhanh chóng bắt kịp sự phát triển của các dòng chip tiên tiến mang công nghệ Mỹ.

Các kế hoạch phát triển chip của Huawei được thúc đẩy sau khi Washington ban hành lệnh cấm vận năm 2019 và chặn công ty tiếp cận công nghệ nước ngoài quan trọng. Một lãnh đạo của hãng chia sẻ, ông từng nghĩ công ty “xong đời” sau khi bị Mỹ truy đuổi nhưng ngược lại, tham vọng chỉ càng mạnh mẽ hơn và những gì đạt được thực sự phi thường.

Tuy nhiên, giới chuyên môn vẫn bày tỏ nghi ngại về khả năng Huawei thực sự bắt kịp các ông lớn toàn cầu như TSMC (Đài Loan) hay ASML (Hà Lan). Một số doanh nghiệp Trung Quốc đã mất hàng chục năm để phát triển thiết bị sản xuất chip nhưng vẫn còn khoảng cách rất xa so với các đối thủ phương Tây.

Nỗ lực tự sản xuất chip của Huawei bắt nguồn từ sự thất vọng trước sản lượng thấp từ đối tác sản xuất nội địa là SMIC.

Nhu cầu tăng công suất chế tạo chip Ascend trở nên cấp thiết hơn sau khi vào năm ngoái, Huawei bị phát hiện sử dụng một công ty bên thứ ba để tránh lệnh trừng phạt và nhờ TSMC sản xuất chip AI.

Chính phủ Mỹ hiện vẫn theo sát mạng lưới phát triển công nghệ của Huawei. Tháng 12/2024, Bộ Thương mại Mỹ đưa SiCarrier và SwaySure vào danh sách thực thể bị trừng phạt – đồng nghĩa với việc các công ty Mỹ không được phép bán công nghệ cho hai cái tên này. Washington cho rằng họ đã hỗ trợ Huawei phát triển chip tiên tiến phục vụ mục tiêu hiện đại hóa quân đội Trung Quốc.