Mùa hè năm nay đang biến những vùng sa mạc của bang Arizona thành một chảo lửa thực sự, cướp đi sinh mạng của hàng trăm người và gióng lên một hồi chuông báo động khẩn cấp trên toàn nước Mỹ.

Theo dữ liệu chính thức, chỉ riêng tại hạt Maricopa, bang Arizona, đã có hơn 400 trường hợp tử vong bị nghi là do đợt nắng nóng cực đoan kéo dài. Đây không chỉ là một con số thống kê, mà là một bi kịch đang phơi bày những hậu quả chết người của biến đổi khí hậu, sự yếu kém trong quy hoạch đô thị và các vấn đề xã hội sâu sắc.

Con số tử vong đáng báo động

Đợt sóng nhiệt hiện tại đã bước sang ngày thứ 12 liên tiếp với nhiệt độ gần như không ngày nào xuống dưới 43 độ C. Nhà khí tượng học Isaac Smith của Cục Khí tượng Quốc gia (NWS) tại Phoenix cho biết, các kỷ lục liên tục bị xô đổ, bao gồm cả mức nhiệt độ cao nhất trong tháng từng được ghi nhận là 48 độ C. Cục Khí tượng Quốc gia đã phải phát đi cảnh báo nắng nóng khắc nghiệt lần thứ tư trong mùa hè và cũng là lần kéo dài nhất.

Trong bối cảnh đó, con số thương vong đang ngày một tăng lên. Tính đến thời điểm hiện tại, chính quyền đã xác nhận 35 cái chết có liên quan trực tiếp đến nắng nóng. Trong đó, 17 người chết vì sốc nhiệt và 18 người khác tử vong do nắng nóng làm trầm trọng thêm các bệnh nền mãn tính hoặc tác động của chất kích thích như rượu và methamphetamine. Tuy nhiên, còn tới 369 trường hợp tử vong khác đang được điều tra với nghi ngờ có liên quan đến nhiệt độ, nâng tổng số người tử vì vì nắng nóng lên hơn 400. Ba phần tư số ca tử vong này xảy ra ở ngoài trời, cho thấy những người vô gia cư và lao động chân tay là những đối tượng dễ bị tổn thương nhất.

Khi nắng nóng trở thành "sát thủ hàng loạt"

Những gì đang xảy ra tại Maricopa không phải là một sự kiện cá biệt của năm nay. Nó là đỉnh điểm của một xu hướng đáng báo động trong suốt một thập kỷ qua. Số người chết vì nắng nóng tại hạt này đã tăng vọt một cách chóng mặt, từ 61 người vào năm 2014 lên con số kỷ lục 645 người vào năm 2023. Nắng nóng đã âm thầm trở thành một "sát thủ hàng loạt" tại đây.

Tuy nhiên, con số thực tế có thể còn cao hơn nữa. Một cuộc điều tra gần đây của hãng tin ABC15 đã phát hiện ra rằng, các cơ quan chức năng có thể đã đánh giá thấp số liệu khi có nhiều trường hợp nạn nhân qua đời trong điều kiện nhiệt độ khắc nghiệt nhưng nắng nóng lại không được ghi nhận là một trong những nguyên nhân gây tử vong.

Sự gia tăng đột biến của các ca tử vong do nhiệt không chỉ đơn thuần là do trái đất nóng lên. Nó là kết quả của một sự cộng hưởng chết người của nhiều cuộc khủng hoảng cùng lúc:

Khủng hoảng khí hậu: Nhiệt độ trung bình toàn cầu tăng làm cho các đợt sóng nhiệt trở nên thường xuyên và dữ dội hơn.

Khủng hoảng đô thị: Sự mở rộng đô thị không kiểm soát với các bề mặt bê tông và nhựa đường đã tạo ra hiệu ứng đảo nhiệt, khiến các thành phố nóng hơn nhiều so với khu vực nông thôn xung quanh.

Khủng hoảng xã hội: Tình trạng thiếu nhà ở giá cả phải chăng cùng với sự yếu kém trong hệ thống chăm sóc sức khỏe tâm thần và cai nghiện, đã đẩy ngày càng nhiều người vào cảnh vô gia cư, khiến họ không có nơi trú ẩn an toàn trước cái nóng như thiêu như đốt.

Thảm họa không chỉ dừng lại ở đó. Điều kiện thời tiết nóng, khô và nhiều gió đặc trưng của Arizona cũng đang tạo ra một "thùng thuốc súng" cho các vụ cháy rừng. Hiện tại, có ít nhất 5 đám cháy rừng lớn vẫn đang ngoài tầm kiểm soát, thiêu rụi một diện tích đất đai rộng lớn. Tình hình này không chỉ xảy ra ở Arizona mà còn đang lan rộng sang các bang lân cận như California, Utah, Colorado và cả các khu vực rộng lớn ở Canada, báo hiệu một mùa hè đầy khó khăn và thảm khốc cho cả khu vực Bắc Mỹ. Bi kịch tại Arizona là một lời cảnh báo không thể phớt lờ về một tương lai mà con người sẽ phải đối mặt với những hậu quả ngày càng tàn khốc của một hành tinh đang nóng lên.

×