Hơn 4 năm 'trầy trật' cất cánh của Vietravel Airlines, T&T của bầu Hiển liệu có làm nên kỳ tích?

Hơn 4 năm 'chật vật' của Viettravel Airlines với 3 tàu bay

Cuối tháng 12/2020, Vietravel Airlines – hãng hàng không lữ hành đầu tiên của Việt Nam chính thức ra mắt tại TP HCM và bắt đầu có chuyến bay đầu tiên trong tháng 1/2021.

Vietravel Airlines đi vào hoạt động với tổng vốn đầu tư 700 tỷ đồng, đáp ứng đủ điều kiện thực hiện dự án khai thác vận tải hàng không trong 50 năm, trên 30 máy bay, bao gồm các đối tượng vận chuyển như hành khách, hàng hóa, hành lý, bưu kiện…

Điều đáng nói, lúc bấy giờ, hãng hàng không Viettravel Airlines ra đời khi đại dịch COVID-19 bắt đầu lây lan mạnh, kéo lùi sự phát triển hàng không toàn cầu. Năm 2020 được cho là năm biến động dữ dội nhất của hàng không thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng.

Lúc đó, trong khi các hãng lớn như Vietnam Airlines, Vietjet Air và Bamboo Airways thu hẹp hoạt động, Viettravel Airlines lại cho rằng thời điểm đó là cơ hội.

“Nếu trước thời điểm dịch bệnh rất khó thuê được máy bay tốt giá rẻ, khó thuê được lao động chất lượng cao như phi công, kỹ thuật máy bay… thì đến nay chúng tôi đã dễ dàng thuê được với chi phí phải chăng, chưa kể các chi phí khác cũng giảm như xăng dầu, dịch vụ”, Tổng giám đốc Vietravel Airlines, ông Vũ Đức Biên từng chia sẻ với báo giới.

Khi mới thành lập, hãng dự kiến khai thác các chuyến bay sử dụng các loại máy bay Airbus, Boeing hoặc tương đương với 3 tàu bay trong năm đầu tiên, sau đó sẽ tăng dần lên 8 tàu bay vào năm tiếp theo. Tương lai, Vietravel Airlines đặt mục tiêu 30 máy bay và mở rộng khai thác bay quốc tế.

Thế nhưng cập nhật trên website doanh nghiệp, đến nay, đơn vị hàng không này chỉ sở hữu 3 tàu bay A321CEO mới với tuổi trung bình dưới 6 năm tuổi. Đây là loại tàu bay có khả năng chuyên chở tối đa 220 hành khách.

Con số này khá khiêm tốn so với hai ông lớn đầu ngành là Vietnam Airlines với gần 100 chiếc và Vietjet Air hơn 100 tàu bay. Thậm chí, hai hãng này đang có kế hoạch mua thêm các tàu bay, trong đó mục tiêu Vietnam Airlines có 169 tàu bay đến năm 2030.

Theo số liệu mới nhất trên Cục Hàng không Việt Nam, chỉ tính riêng trong tháng 2/2025, Vietravel chỉ khai thác được 444 chuyến, thấp nhất trong ngành.

Suốt 4 năm qua (2021 – 2024), giống như đa số các “startup” khác khi mới “chập chững” trên thương trường, Vietravel Airlines đối diện với nhiều khó khăn nảy sinh, tìm cách kiện toàn bộ máy quản trị doanh nghiệp để vận hành sao cho thông suốt, ổn định và đúng mục tiêu kinh doanh.

Chưa kể các chi phí đầu tư ban đầu vô cùng lớn để cạnh tranh trong một thị trường hàng không vốn nằm trong tay kẻ mạnh đã khiến Vietravel “trầy trật”.

Theo tài liệu của Báo Công Thương cho thấy, năm 2022 là thời điểm Vietravel Airlines phải gồng mình trước “cơn bão” to lớn, số lỗ đến 559 tỷ đồng, bào mòn vốn chủ sở hữu còn 302 tỷ (tính đến hết tháng 12/2022). Sau 2 năm vận hành, tổng lỗ lũy kế của hãng bay này tròn 1.000 tỷ đồng.

Để có dòng tiền duy trì hoạt động, năm 2022, Vietravel Airlines gửi đề xuất xin điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án vận tải hàng không lữ hành Việt Nam, đề nghị được nâng tổng vốn đầu tư từ 700 tỷ đồng lên 8.250 tỷ đồng. Trong đó, vốn góp của nhà đầu tư là 2.000 tỷ đồng, còn lại là vốn huy động và lợi nhuận để lại của nhà đầu tư để tái đầu tư. Hiện tại, Vietravel Airlines đã được duyệt tăng vốn lên 1.300 tỷ đồng.

Đến năm 2023, khoản lỗ tích tụ của Vietravel Airlines tăng lên gần 1.500 tỷ đồng do đó tính đến ngày 31/12/2023 hãng bay rơi vào tình trạng mất sạch vốn chủ sở hữu và âm hơn 103 tỷ đồng. Năm 2024, khi thị trường hàng không "hồi sinh" sau đại dịch, kết quả kinh doanh của Vietravel Airlines theo đó cũng đã bước biến chuyển tích cực hơn, song vẫn không thể thoát khỏi lỗ lũy kế.

Vietravel Airlines sẽ hồi sinh hậu ‘đổi chủ’?

Tháng 12/2024, Vietravel Airlines công bố danh sách cổ đông mới với Tập đoàn Vietravel, Công ty cổ phần Du lịch và Tiếp thị Giao thông vận tải Việt Nam (Vietravel – Mã: VTR), T&T Airlines, T&T SuperPort, Quỹ BVIM và 2 cổ đông cá nhân là ông Trần Đoàn Thế Duy và ông Đoàn Hải Đăng.

Theo ông Nguyễn Quốc Kỳ, Chủ tịch HĐQT Vietravel Airlines thời điểm đó cho rằng với sự tham gia của 3 cổ đông chiến lược sẽ mở ra những cơ hội mới cho Vietravel Airlines tăng cường năng lực cạnh tranh, mở rộng mạng lưới đường bay và nâng cao chất lượng dịch vụ.

Theo công bố, Tập đoàn T&T của “bầu” Hiển nắm tới 75% hãng bay này. Vai trò của T&T được “tô vẽ” đậm nét hơn khi HĐQT mới của Vietravel xuất hiện nhiều thành viên của tập đoàn. Ông Đỗ Vinh Quang (sinh năm 1995) – con trai ông Hiển là Chủ tịch, người con cả là Đỗ Quang Vinh cũng tham gia vào HĐQT. Ngoài ra, ông Nguyễn Ngọc Nghị - Phó Tổng Giám đốc T&T cũng gia nhập HĐQT Vietravel Airlines.

Sự xuất hiện của Tập đoàn T&T của bầu Hiển được kỳ vọng sẽ tạo ra bước ngoặt mới cho “đứa con tinh thần” của nhà sáng lập Nguyễn Cao Kỳ. Vậy T&T có gì?

Tập đoàn T&T là một trong những hệ sinh thái tư nhân lớn nhất hiện nay, với vốn điều lệ công bố trên website là 22.000 tỷ đồng, tổng tài sản 45.000 tỷ đồng, với 500 công ty thành viên trực thuộc và liên doanh liên kết.

Trong hành trình hơn 30 năm phát triển, qua các thương vụ đầu tư, M&A, T&T đã dần làm đầy hệ sinh thái của mình, trải dài trên nhiều lĩnh vực từ tài chính và đầu tư; bất động sản; năng lượng và môi trường; công thương đến nông - lâm nghiệp và thủy sản; hạ tầng giao thông; y tế - giáo dục và thể thao. Trong đó, nổi bật nhất phải kể đến chính là quá trình gây dựng Ngân hàng SHB.

Trong lĩnh vực tài chính và đầu tư, T&T còn là cổ đông sáng lập, cổ đông lớn của CTCP Chứng khoán Sài Gòn – Hà Nội (Mã: SHS), Tổng công ty Cổ phần Bảo hiểm Sài Gòn – Hà Nội (Bảo hiểm BSH – Mã: BHI).

T&T còn sở hữu vốn cổ phần của nhiều công ty Nhà nước khác như Tổng công ty Lâm Nghiệp Việt Nam (Vinafor – Mã: VIF), Tổng Công ty Lương thực miền Nam (Vinafood 2 – Mã: VSF), Tổng Công ty Vật tư Nông nghiệp Việt Nam (Vigecam), CTCP Cảng Quảng Ninh (Mã: CQN), Bệnh viện Giao thông Vận tải…

T&T còn "nối dài cánh tay" của mình sang mảng năng lượng – một mảng kinh doanh đang được rất nhiều tập đoàn lớn nhảy vào trong thời gian gần đây.

Riêng trong mảng logistics, T&T đang xây dựng hệ sinh thái hạ tầng – logistics – công nghiệp hàng không đồng bộ.

Hiện tại, tập đoàn đã sở hữu Cảng Quảng Ninh, Cảng hàng không Quảng Trị, “siêu cảng” logistics Việt Nam SuperPort tại Vĩnh Phúc, Cụm công nghiệp Nam Phúc Thọ, Tổ hợp tổ hợp công nghiệp hàng không - logistics - dịch vụ - thương mại - đô thị sân bay tại Quảng Trị.

T&T còn đang “nuôi” mục tiêu dài hạn là phát triển dịch vụ hàng không, dịch vụ mặt đất, dịch vụ kỹ thuật và công nghiệp hàng không - một lĩnh vực có giá trị gia tăng cao.

Như vậy việc có thêm Vietravel Airlines dự kiến sẽ là một mảnh ghép quan trọng giúp doanh nghiệp khai thác thế mạnh, tận dụng lợi thế lớn từ các dịch vụ hậu cần, cơ sở hạ tầng, logistics có sẵn.

Không những phát triển mảng vận chuyển hành khách thông qua Vietravel Airlines, T&T còn muốn mở rộng sang mảng vận chuyển hàng hóa hàng không (Air cargo).

Doanh nghiệp của bầu Hiển cho biết đang xúc tiến làm việc với các nhà sản xuất máy bay hàng đầu thế giới để tìm kiếm các cơ hội hợp tác, đầu tư rong lĩnh vực phát triển các trung tâm bảo dưỡng, sửa chữa, sản xuất linh kiện hàng không tại Việt Nam giống như cách Boeing đã hợp tác với Singapore hoặc Airbus đầu tư vào Malaysia và Thái Lan.

Đại diện Vietravel Airlines và T&T Group tin rằng nếu tham vọng của họ thành công sẽ giúp giảm chi phí vận hành cho các hãng bay trong nước, tạo ra mặt bằng giá vé hợp lý hơn cho người dân, thu hút nguồn ngoại tệ đáng kể từ dịch vụ hàng không và tạo ra nhu cầu lớn về nhân lực chất lượng cao, qua đó góp phần nâng tầm vị thế của ngành hàng không nước ta.