FIFA dùng AI để điều hành trận đấu tại World Cup 2026

Vòng chung kết World Cup 2026 sẽ là kỳ World Cup đặc biệt nhất trong lịch sử bóng đá thế giới, khi lần đầu tiên có 48 đội tuyển quốc gia góp mặt, thay vì 32 như các kỳ trước.

Giải đấu do ba quốc gia gồm Mỹ, Canada và Mexico đồng đăng cai, diễn ra từ tháng 6 đến tháng 7 năm 2026. Đây là lần đầu tiên World Cup trở lại khu vực Bắc Mỹ kể từ năm 1994.

Với thể thức mở rộng, 48 đội sẽ được chia thành 12 bảng, mỗi bảng gồm 4 đội. Hai đội nhất, nhì bảng và 8 đội hạng ba có thành tích tốt nhất sẽ giành quyền vào vòng 1/16.

Quy mô tăng mạnh kéo theo lượng dữ liệu cần thu thập và xử lý lớn chưa từng có, buộc FIFA phải nâng cấp toàn bộ hạ tầng công nghệ và đưa AI trở thành trụ cột chính của giải đấu.

Khác với các kỳ trước vốn sử dụng nhiều nhà cung cấp công nghệ riêng lẻ, FIFA lần này chọn Lenovo làm đối tác duy nhất. Hệ thống thiết bị, máy chủ, lưu trữ dữ liệu và các giải pháp phân tích bằng AI đều được triển khai đồng bộ. Theo ông Jeff Shafer, Phó chủ tịch cấp cao Lenovo, lượng dữ liệu mà World Cup 2026 phải xử lý sẽ vượt xa mọi sự kiện thể thao toàn cầu từng tổ chức.

Một trong những thay đổi quan trọng nhất là cách hỗ trợ trọng tài. VAR và công nghệ bắt việt vị bán tự động (SAO) sẽ không còn phụ thuộc vào điện toán đám mây như trước. Thay vào đó, dữ liệu từ hàng trăm đến hàng nghìn camera và cảm biến tại sân sẽ được xử lý ngay tại chỗ nhờ mô hình điện toán biên (Edge Computing). Phương thức này giúp giảm độ trễ, rút ngắn thời gian đưa ra quyết định và tăng độ ổn định của hệ thống.

Ngoài ra, AI cũng tham gia phân tích sâu các tình huống trên sân, từ vị trí cầu thủ, chuyển động bóng đến các pha va chạm nhạy cảm. Công nghệ Hawk-Eye (xác định vị trí bóng dựa trên hệ thống camera giám sát) sẽ được nâng cấp về tốc độ và độ chính xác nhờ hạ tầng mới.

Trước đó, FIFA đã thử nghiệm mô hình điện toán biên tại FIFA Club World Cup 2025 và ghi nhận thời gian xử lý của trọng tài được rút ngắn rõ rệt. Kết quả này giúp tăng sự tự tin khi mở rộng ứng dụng AI cho toàn bộ World Cup 2026.

Không chỉ hỗ trợ trọng tài, hệ thống công nghệ mới còn nâng trải nghiệm khán giả lên một mức hoàn toàn khác. Người xem tại sân có thể truy cập các thông tin nâng cao, theo dõi phân tích theo thời gian thực hoặc xem lại tình huống từ nhiều góc quay ngay trên thiết bị cá nhân.

Không chỉ vậy, khu vực VIP sẽ được trang bị máy tính bảng kết nối trực tiếp với hệ thống dữ liệu nội bộ của sân vận động, cho phép người dùng tra cứu số liệu chuyên sâu và tùy chọn nội dung theo nhu cầu. Với khán giả xem qua truyền hình, World Cup 2026 mở rộng khả năng lựa chọn góc quay, kèm các phân tích cá nhân hóa theo cầu thủ, tuyến đội hình hoặc diễn biến chiến thuật.

Bình luận viên và nhà đài cũng hưởng lợi khi được cung cấp lượng dữ liệu lớn hơn, từ thống kê chi tiết đến mô phỏng chiến thuật, giúp việc nhận định trận đấu trực quan và giàu thông tin hơn.

Việc ứng dụng AI được kỳ vọng nâng cao tính minh bạch của trận đấu, giảm sai sót và tăng tốc độ xử lý ở các tình huống phức tạp. Những pha việt vị chỉ cách nhau vài centimet hay bóng chạm tay gây tranh cãi nhiều khả năng sẽ được đánh giá chính xác và thống nhất hơn.

Tuy vậy, tranh cãi vẫn có thể xuất hiện. VAR khi mới được đưa vào sử dụng từng gây nhiều phản ứng do làm gián đoạn trận đấu. Với AI can thiệp sâu hơn, nhiều ý kiến lo ngại trận đấu có thể bị phụ thuộc quá nhiều vào máy móc. Việc FIFA sử dụng hệ thống đồng bộ từ một nhà cung cấp duy nhất cũng có thể làm dấy lên câu hỏi về tính công bằng và cách vận hành dữ liệu.