Chính sách thuế quan đối ứng gây tranh cãi của Tổng thống Mỹ Donald Trump không chỉ khuấy đảo thị trường tài chính toàn cầu mà còn gây ra những tổn thất tài chính nặng nề cho các tỷ phú công nghệ, trong đó có Elon Musk. Theo các báo cáo, tài sản của CEO Tesla và SpaceX đã sụt giảm tới 31 tỷ USD trong bối cảnh thị trường biến động mạnh.

Đáng chú ý hơn, có thông tin cho rằng Elon Musk đã đích thân cố gắng thuyết phục ông Trump hủy bỏ các biện pháp thuế quan này trong một cuộc trao đổi riêng tư, nhưng nỗ lực này đã không mang lại kết quả, làm dấy lên những dấu hiệu rạn nứt trong mối quan hệ giữa hai nhân vật có ảnh hưởng lớn này.

Nỗ lực can thiệp chính sách thuế quan thất bại và phản ứng công khai của Elon Musk

Tờ Washington Post, dẫn lời hai nguồn tin giấu tên am hiểu sự việc, cho biết tỷ phú Elon Musk đã tìm cách can thiệp trực tiếp vào chính sách thuế quan. Ông được cho là đã bỏ qua cố vấn thương mại Nhà Trắng Peter Navarro, người đóng vai trò chủ chốt trong việc hoạch định chính sách này, để bày tỏ sự phản đối trực tiếp với ông Trump. Tuy nhiên, sự can thiệp của vị tỷ phú công nghệ cho đến nay vẫn chưa lay chuyển được quyết định của cựu Tổng thống. Thậm chí, ông Trump còn được cho là đã đe dọa sẽ áp đặt các mức thuế quan còn cao hơn nữa đối với Trung Quốc.

Sự bất đồng này dường như đã được thể hiện công khai vào cuối tuần qua. Trên nền tảng mạng xã hội X (trước đây là Twitter) do chính mình sở hữu, ông Musk đã đăng một loạt bài viết chỉ trích gay gắt ông Navarro, bao gồm cả việc đặt nghi vấn về bằng tiến sĩ kinh tế của vị cố vấn này tại Đại học Harvard. Không dừng lại ở đó, ông Musk còn công khai đề xuất một tầm nhìn khác biệt về thương mại quốc tế. Ông bày tỏ mong muốn thiết lập một khu vực thương mại tự do giữa Mỹ và Liên minh châu Âu EU, với mục tiêu xóa bỏ hoàn toàn hàng rào thuế quan và cho phép người dân hai bên tự do di chuyển, làm việc. "Đó tất nhiên là lời khuyên của tôi dành cho Tổng thống", ông Musk viết, gián tiếp xác nhận việc đã đưa ra quan điểm của mình cho ông Trump.

Lịch sử phản đối thuế quan của Elon Musk và Tesla

Lập trường phản đối thuế quan của Elon Musk không mới. Từ lâu, vị tỷ phú này đã xem các rào cản thương mại này là đi ngược lại lợi ích và mục tiêu kinh doanh toàn cầu của Tesla. Công ty xe điện này phụ thuộc nhiều vào chuỗi cung ứng quốc tế và việc tiếp cận các thị trường lớn như Trung Quốc và châu Âu. Do đó, bất kỳ sự gia tăng nào về chi phí nhập khẩu linh kiện hoặc xuất khẩu xe thành phẩm đều ảnh hưởng tiêu cực đến lợi nhuận và khả năng cạnh tranh.

Minh chứng rõ ràng cho quan điểm này là vào năm 2020, Tesla đã từng đệ đơn kiện chính phủ Mỹ, lập luận rằng các biện pháp thuế quan áp đặt lên hàng hóa Trung Quốc là không hợp lệ và gây tổn hại cho công ty. Vụ kiện này cho thấy sự phản đối mang tính nguyên tắc và kéo dài của Elon Musk đối với chính sách bảo hộ thương mại thông qua thuế quan.

Tín hiệu trái chiều

Tuy nhiên, bức tranh về mối quan hệ Musk-Trump và lập trường về thuế quan không hoàn toàn đơn sắc. Vào cuối ngày 7/4, sau những chỉ trích công khai nhắm vào ông Navarro, Elon Musk lại có động thái dường như mang tính hòa giải. Ông đã đăng lại (retweet) một bài viết từ Văn phòng Đại diện Thương mại Mỹ (USTR) đề cập đến các hành vi thương mại không công bằng đang gây thiệt hại cho các nhà xuất khẩu Mỹ, kèm theo lời khen "Nói rất đúng". Hành động này khiến nhiều người khó đoán định về chiến lược thực sự của vị tỷ phú.

Trong khi đó, sự phản đối chính sách thuế quan của Trump vẫn rất mạnh mẽ từ những người thân cận với Musk. Kimbal Musk, em trai của Elon Musk và là thành viên Hội đồng quản trị Tesla, đã không ngần ngại chỉ trích gay gắt Tổng thống Trump trên mạng xã hội, gọi ông Trump là "Tổng thống có thuế suất cao nhất", cáo buộc rằng chính sách thuế quan thực chất là một "loại thuế mang tính cấu trúc và vĩnh viễn" đánh vào chính người tiêu dùng Mỹ, làm tăng giá cả hàng hóa và dịch vụ.

Sự việc cho thấy mâu thuẫn sâu sắc giữa tầm nhìn kinh doanh toàn cầu hóa của các tập đoàn công nghệ lớn như Tesla và chính sách thương mại mang xu hướng bảo hộ của chính quyền Trump. Dù có những nỗ lực can thiệp hậu trường và tín hiệu công khai trái chiều, tác động tiêu cực của thuế quan lên tài sản cá nhân và hoạt động kinh doanh của Elon Musk là không thể phủ nhận, đồng thời tạo ra những rạn nứt rõ rệt với một trong những đồng minh chính trị trước đây của ông.

×