Trận động đất có cường độ 8,8 độ richter, mạnh nhất trong hơn 70 năm qua đã làm rung chuyển vùng biển ngoài khơi bán đảo Kamchatka của Nga, gây ra một loạt sóng thần càn quét trên khắp Thái Bình Dương. Từ những ngôi làng hẻo lánh của Nga đến các bãi biển du lịch sầm uất của Hawaii, hàng triệu người đã phải sơ tán khẩn cấp trước mối đe dọa từ đại dương.

Tâm chấn tại Nga: Thị trấn 2.400 dân bị sóng thần nhấn chìm

Nơi hứng chịu đòn tấn công đầu tiên và nặng nề nhất chính là nước Nga. Thị trấn cảng nhỏ Severo-Kurilsk với dân số khoảng 2.400 người đã bị sóng thần ập vào và nhấn chìm một phần. Thiệt hại hiện đang tập trung ở đảo Paramushir và đảo Shumshu, các khu vực này vẫn đang bị đe dọa bởi sóng thần.

Đợt sóng thần đầu tiên đã nhấn chìm một số cơ sở cảng của công ty thủy sản Aleut. Điện đã được cắt khẩn cấp ngay lập tức để phòng ngừa chập điện và hỏa hoạn, hệ thống máy phát điện diesel vẫn hoạt động bình thường.

Chính quyền địa phương đã phải ban bố tình trạng khẩn cấp và sơ tán toàn bộ người dân lên các vùng đất cao hơn. May mắn là nhờ cảnh báo kịp thời, không có báo cáo về thương vong nghiêm trọng. Tuy nhiên, nhiều cơ sở hạ tầng ven biển, bao gồm cả các nhà máy chế biến thủy sản, đã bị hư hại nặng.

Theo báo cáo, trận động đất xảy ra ngoài khơi bán đảo Kamchatka với cường độ tối đa đạt 8,8 độ richter là trận động đất mạnh nhất tại địa phương kể từ năm 1952, sau đó còn có nhiều dư chấn có cường độ trên 5 độ richter. Bộ Y tế địa phương cho biết đã có người bị thương, số lần các đơn vị cấp cứu phải hoạt động đã tăng lên đáng kể.

Nhật Bản: Ký ức 2011 ùa về, cảnh báo đợt sóng thứ hai

Tại Nhật Bản, cả đất nước đã được đặt trong tình trạng báo động cao nhất. Cảnh báo sóng thần đã được ban hành cho một khu vực rộng lớn trải dài gần 2.000 km dọc bờ biển Thái Bình Dương. Những đợt sóng thần đầu tiên đã ập vào các tỉnh như Hokkaido và Iwate, gây ra những dao động bất thường trên mặt biển và làm gián đoạn nghiêm trọng hoạt động giao thông.

Theo Đài truyền hình NHK, kể từ khi cảnh báo sóng thần được ban hành, các khu vực ven biển Thái Bình Dương của Hokkaido, vùng Tohoku và Kanto của Nhật Bản đã lần lượt quan sát được sóng thần cao từ 40 đến 60 cm. Tính đến 13h52 chiều ngày 30/7, sóng thần tại cảng Kuji, tỉnh Iwate, đã cao 60 cm, sóng thần tại thị trấn Hamanaka, Hokkaido, cao 60 cm, tại cảng Ishinomaki, tỉnh Miyagi, cao 50 cm, tại cảng Tokachi ở thị trấn Hiroo, Hokkaido, cao 40 cm, tại cảng Hachinohe, tỉnh Aomori, cao 40 cm, tại cảng Tomakomai East, Hokkaido, cao 40 cm và tại cảng Oarai, tỉnh Ibaraki, cao 40 cm.

Giáo sư danh dự của Đại học Hokkaido, ông Yuichiro Tanioka, cho biết, trận động đất xảy ra ngoài khơi bán đảo Kamchatka này có quy mô rất lớn và phán đoán ban đầu cho thấy đây là một trận động đất ở ranh giới các mảng kiến tạo. Ông chỉ ra rằng, bán đảo Kamchatka vào năm 1952 đã từng xảy ra một trận động đất 9,0 độ richter, khi đó gần tâm chấn đã xuất hiện sóng thần cao hơn 10 mét, ảnh hưởng đến cả Hawaii, bờ Tây Mỹ và Nhật Bản. Trong đó, Nhật Bản bị ảnh hưởng nặng nề nhất ở vùng Tohoku với một số khu vực có sóng thần cao tới 3 mét.

Sau trận động đất 9,0 độ richter ở bán đảo Kamchatka vào năm 1952, hầu hết cư dân đã chạy lên các ngọn núi xung quanh và thoát khỏi đợt sóng thần đầu tiên, nhưng trên đường trở về thị trấn, họ đã bị đợt sóng thần thứ hai tấn công, khiến 2.336 trong số 6.000 cư dân đã thiệt mạng.

Ông nhắc nhở rằng, sóng thần lần này có thể sẽ tương tự như trận động đất xảy ra ở bán đảo Kamchatka vào năm 1952 với sóng thần có hai đợt tấn công, do đó ông kêu gọi người dân không được chủ quan. Thực tế, mặc dù tâm chấn của những loại sóng thần này ở xa Nhật Bản, nhưng chúng vẫn có thể gây ra mối đe dọa cho các khu vực ven biển của Nhật Bản.

Ông Yuichiro Tanioka giải thích thêm rằng, khi sóng thần đi vào các vùng nước nông, tốc độ của nó sẽ chậm lại, khiến các con sóng sau dồn lên và tạo thành những con sóng cao hơn, thậm chí có thể gây ra những tác động dữ dội sau thời gian dự kiến. Do đó, ngay cả khi đợt sóng thần đầu tiên đã qua, cũng không được xem nhẹ những diễn biến tiếp theo. Ông Tanioka nhấn mạnh, khi sơ tán, nên chọn những nơi cao và ở lại đó một thời gian, tuyệt đối không được vì đã qua thời gian dự kiến hoặc thấy đợt sóng đầu tiên không mạnh mà vội vàng trở về nhà.

Hawaii: Hỗn loạn và sơ tán hàng loạt

Cách tâm chấn hàng nghìn km, bang Hawaii của Mỹ cũng không thoát khỏi ảnh hưởng. Những con sóng thần đầu tiên cao tới gần 1 mét đã ập vào bờ biển. Thống đốc bang Josh Green cảnh báo rằng, dù có vẻ không cao, nhưng những con sóng này có sức mạnh đủ để lật đổ xe cộ và cuốn trôi cả cây cối.

Lệnh sơ tán đã gây ra một cảnh tượng hỗn loạn. Giao thông tại các khu vực ven biển, đặc biệt là ở thủ phủ Honolulu, đã bị tắc nghẽn nghiêm trọng khi người dân đổ xô vào đất liền. Các trạm xăng quá tải, trong khi các sân bay phải tạm dừng hoạt động, hàng loạt chuyến bay đến Hawaii đã phải quay đầu.

Để đối phó với thảm họa, các hòn đảo Oahu, Kauai, Maui và Đảo Lớn của Hawaii đã lần lượt kích hoạt các nơi trú ẩn. Chính quyền bang kêu gọi người dân nhanh chóng di chuyển đến vùng đất cao để trú ẩn, không được ra xem sóng hoặc ở lại các khu vực cảng.

Hiện tại, các nhà khoa học và chính quyền các nước vẫn đang theo dõi chặt chẽ mọi diễn biến, trong khi hàng triệu người dân vẫn đang ở trong các khu trú ẩn, nín thở chờ đợi cơn thịnh nộ của đại dương đi qua.

×