Siết điều kiện phát hành trái phiếu riêng lẻ của doanh nghiệp

Một trong những đáng chú ý của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Doanh nghiệp là sửa đổi, bổ sung điều kiện công ty chưa đại chúng khi phát hành trái phiếu.

Theo quy định mới, việc phát hành trái phiếu riêng lẻ của các công ty chưa đại chúng sẽ bị kiểm soát chặt chẽ hơn.

Cụ thể, doanh nghiệp phát hành trái phiếu riêng lẻ phải đáp ứng điều kiện: tổng nợ phải trả (bao gồm cả giá trị trái phiếu dự kiến phát hành) không được vượt quá 5 lần vốn chủ sở hữu của tổ chức phát hành, căn cứ theo báo cáo tài chính năm liền kề trước năm phát hành và đã được kiểm toán.

Quy định này không áp dụng đối với các doanh nghiệp Nhà nước, tổ chức phát hành trái phiếu để thực hiện dự án bất động sản, ngân hàng, doanh nghiệp bảo hiểm, công ty môi giới bảo hiểm, công ty chứng khoán và công ty quản lý quỹ đầu tư chứng khoán.

Trong báo cáo tiếp thu, giải trình và chỉnh lý dự thảo Luật, Chính phủ cho biết một số đại biểu đề nghị không quy định giới hạn hệ số nợ tại luật mà giao Chính phủ quy định chi tiết. Tuy nhiên, Chính phủ đề xuất giữ nguyên quy định này trong dự thảo luật với ba lý do chính:

Thứ nhất, việc bổ sung quy định về hệ số nợ phải trả nhằm nâng cao năng lực tài chính của doanh nghiệp phát hành, đồng thời hạn chế rủi ro thanh toán trái phiếu riêng lẻ – một vấn đề đã được các cơ quan như Thanh tra Chính phủ và Ủy ban Kiểm tra Trung ương lưu ý trong thời gian qua. Dù trái phiếu riêng lẻ là sản phẩm tài chính có rủi ro và nhà đầu tư phải tự chịu trách nhiệm, thực tế thời gian qua cho thấy nhiều vụ vi phạm khiến doanh nghiệp mất khả năng thanh toán, dẫn đến các cuộc khiếu kiện, biểu tình, và yêu cầu Nhà nước can thiệp.

Thứ hai, tỷ lệ trần nợ 5 lần vốn chủ sở hữu được đề xuất dựa trên quá trình tổng hợp, tiếp thu ý kiến từ các bộ, ngành, thành viên thị trường khi xây dựng dự thảo Nghị định sửa đổi Nghị định 155/2020/NĐ-CP. Đồng thời, quy định này cũng tương thích với các giới hạn huy động vốn đã được đề ra tại Luật Kinh doanh bất động sản và Nghị định 96/2024/NĐ-CP.

Thứ ba, giới hạn này về cơ bản không ảnh hưởng đến khả năng huy động vốn phục vụ sản xuất – kinh doanh và tăng trưởng kinh tế, mà chủ yếu nhằm thiết lập “ngưỡng cảnh báo” để doanh nghiệp cơ cấu lại nợ khi tiếp cận giới hạn tài chính. Ngoài phát hành trái phiếu riêng lẻ, doanh nghiệp vẫn có thể huy động vốn qua kênh công chúng hoặc tín dụng ngân hàng.

Theo thống kê từ Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội, trong năm 2024 chỉ có 13 doanh nghiệp phát hành trái phiếu (không tính ngân hàng thương mại) có dư nợ vay vượt quá 5 lần vốn chủ sở hữu tại thời điểm chào bán. Vì vậy, quy định này sẽ không ảnh hưởng đến số đông doanh nghiệp và không gây xáo trộn lớn đối với thị trường phát hành trái phiếu riêng lẻ.

Công chức, viên chức sẽ không được góp vốn, thành lập doanh nghiệp

Một trong những nội dung đáng chú ý của Luật Doanh nghiệp sửa đổi vừa được Quốc hội thông qua là việc bổ sung quy định cấm công chức, viên chức thành lập, góp vốn và quản lý doanh nghiệp. Quy định này được áp dụng theo Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức, ngoại trừ các trường hợp được pháp luật cho phép liên quan đến hoạt động khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Trước đó, dự thảo Luật từng đề xuất cho phép viên chức được tham gia thành lập và quản lý doanh nghiệp. Tuy nhiên, sau khi tiếp thu ý kiến của một số đại biểu Quốc hội, Ban soạn thảo đã chỉnh lý theo hướng không cho phép viên chức thực hiện các hoạt động này, nhằm đảm bảo tính minh bạch, tránh xung đột lợi ích và tăng cường kỷ luật trong khu vực công.

Đối với một số ý kiến đề nghị bổ sung điều khoản chuyển tiếp quy định về thời hạn cụ thể doanh nghiệp đã thành lập trước thời điểm Luật này có hiệu lực thi hành phải bổ sung thông tin về chủ sở hữu hưởng lợi của doanh nghiệp, Chính phủ tiếp thu và sửa đổi theo hướng việc bổ sung thông tin về chủ sở hữu hưởng lợi của doanh nghiệp được thực hiện đồng thời tại thời điểm doanh nghiệp thực hiện thủ tục đăng ký thay đổi nội dung đăng ký doanh nghiệp.

Dự thảo Luật không quy định thời hạn cụ thể doanh nghiệp đã thành lập trước thời điểm Luật này có hiệu lực phải cung cấp thông tin về chủ sở hữu hưởng lợi của doanh nghiệp cho cơ quan đăng ký kinh doanh.

×