Đàm phán thương mại cấp cao Mỹ - Trung: Trọng tâm kiểm soát xuất khẩu
Thứ hai, 09/06/2025 09:10 (GMT+7)
Ngày 9/6 (giờ địa phương), Mỹ và Trung Quốc sẽ tổ chức các cuộc đàm phán thương mại cấp cao tại London, Anh. Vấn đề chính trong cuộc gặp này không phải là thuế quan mà là kiểm soát xuất khẩu.
Quan hệ kinh tế giữa Mỹ và Trung Quốc tiếp tục là tâm điểm chú ý toàn cầu với vòng đàm phán thương mại cấp cao mới diễn ra tại London, Anh vào ngày 9/6. Đáng chú ý, trọng tâm của cuộc gặp lần này được chuyển hướng mạnh mẽ từ các vấn đề thuế quan truyền thống sang những biện pháp kiểm soát xuất khẩu mà cả hai quốc gia đang áp dụng lẫn nhau.
Cuộc đàm phán diễn ra trong bối cảnh phức tạp. Trước đó, vào tháng 5, Mỹ và Trung Quốc đã đạt được một thỏa thuận tạm thời tại Geneva, Thụy Sĩ, nhất trí giảm đáng kể thuế quan trong vòng 90 ngày nhằm xoa dịu căng thẳng. Tuy nhiên, ngay sau đó, những động thái mới từ cả hai phía liên quan đến kiểm soát xuất khẩu đã khiến xung đột leo thang trở lại.
Tâm điểm của cuộc đàm phán lần này được chuyển hướng mạnh mẽ từ các vấn đề thuế quan truyền thống sang những biện pháp kiểm soát xuất khẩu. Ảnh: Dreamstime
Đất hiếm và nỗi lo thiếu hụt nguồn cung
Một trong những vấn đề nóng bỏng được đưa ra bàn bạc là việc Trung Quốc, quốc gia thống trị nguồn cung đất hiếm toàn cầu, đã áp đặt các hạn chế xuất khẩu đối với các nguyên tố quan trọng này. Kể từ tháng 4, Bắc Kinh đã triển khai một hệ thống cấp phép xuất khẩu mới cho bảy loại đất hiếm, gây ra những khó khăn đáng kể cho các ngành công nghiệp của Mỹ.
Kevin Hassett, Chủ tịch Hội đồng Cố vấn Kinh tế Nhà trắng (NEC), trong một cuộc phỏng vấn với kênh CBS vào ngày 8/6, đã bày tỏ sự quan ngại của Washington. Ông khẳng định: "Lượng xuất khẩu các khoáng sản quan trọng của Trung Quốc đang ở mức thấp hơn mức đã thỏa thuận tại Geneva". Tình trạng này đang trực tiếp ảnh hưởng đến ngành công nghiệp ô tô và điện tử của Mỹ, khiến họ đối mặt với nguy cơ thiếu hụt nguồn cung nguyên liệu thô cần thiết cho sản xuất.
Trước tình hình này, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã có cuộc điện đàm trực tiếp với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vào ngày 5/6 để thảo luận về vấn đề. Hai nhà lãnh đạo đã nhất trí rằng cần phải tìm kiếm giải pháp cho những vướng mắc hiện tại thông qua các cuộc đàm phán cấp cao.
Mỹ siết chặt công nghệ, Trung Quốc phản đối
Tuy nhiên, căng thẳng không chỉ đến từ phía Trung Quốc. Mỹ gần đây cũng đã tăng cường đáng kể các biện pháp kiểm soát xuất khẩu nhắm vào Trung Quốc, đặc biệt là trong các lĩnh vực công nghệ cao và chiến lược. Các mặt hàng bị ảnh hưởng bao gồm động cơ máy bay, phần mềm thiết kế bán dẫn và thậm chí là thiết bị cho nhà máy điện hạt nhân.
Tháng trước, Washington còn công bố lệnh cấm hoàn toàn việc sử dụng chip trí tuệ nhân tạo (AI) do Huawei phát triển, một động thái mà Trung Quốc coi là "một cuộc tấn công mới" và đã kịch liệt phản đối.
Trong bối cảnh có qua có lại này, phát ngôn viên của Bộ Thương mại Trung Quốc vào ngày 7/6 đã tuyên bố rằng nước này sẽ "tăng cường phê duyệt xuất khẩu đất hiếm theo quy định". Dù vậy, phía Mỹ vẫn giữ quan điểm rằng mức độ phê duyệt hiện tại vẫn chưa đạt như kỳ vọng và chưa đáp ứng đủ nhu cầu.
Chủ tịch NEC Kevin Hassett đã nhấn mạnh mong muốn của Mỹ: "Tôi muốn các nguyên tố đất hiếm cần thiết cho điện thoại di động, v.v., được cung cấp như trước tháng 4" và bày tỏ hy vọng rằng "các chi tiết kỹ thuật không làm chậm trễ nguồn cung".
Phái đoàn cấp cao và kỳ vọng đàm phán
Phái đoàn Mỹ tham dự cuộc đàm phán tại London gồm các quan chức cấp cao: Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent, Bộ trưởng Thương mại Howard Lutnick và Đại diện Thương mại Jamieson Greer. Về phía Trung Quốc, phái đoàn được dẫn đầu bởi Phó Thủ tướng Hà Lập Phong.
Sự tham gia của Bộ trưởng Thương mại Howard Lutnick, người không có mặt trong các cuộc đàm phán trước đây ở Geneva, được các chuyên gia xem là một tín hiệu cho thấy Washington rất nghiêm túc và có thiện chí mạnh mẽ trong việc giải quyết các vấn đề liên quan đến kiểm soát xuất khẩu trong lần gặp này.
Theo thông tin từ tờ Wall Street Journal, trong cuộc họp tại London, phía Trung Quốc được dự đoán sẽ đưa ra yêu cầu dỡ bỏ các biện pháp kiểm soát xuất khẩu mà Mỹ đã áp đặt lên nước này.
Bất chấp những bất đồng và căng thẳng hiện hữu, Tổng thống Trump đã bày tỏ sự lạc quan về kết quả đàm phán. Vào ngày 6/6, ông tuyên bố: "Các cuộc đàm phán sẽ diễn ra rất tốt".
Tuy nhiên, với bản chất phức tạp của vấn đề kiểm soát xuất khẩu liên quan đến an ninh quốc gia, chuỗi cung ứng công nghệ cao và lợi ích kinh tế sâu rộng của cả hai bên, các cuộc đàm phán tại London được dự báo sẽ đầy thách thức và đòi hỏi sự nhượng bộ đáng kể từ cả Mỹ và Trung Quốc để có thể đạt được những tiến bộ thực chất.
Tổng thống Trump thông báo trên nền tảng mạng xã hội Truth Social, các quan chức cấp cao của Mỹ sẽ gặp mặt với phía Trung Quốc tại London, Anh vào ngày 9/6 để tiến hành vòng đàm phán mới.
Cuộc trao đổi tập trung vào thương mại và các vấn đề nóng, dấy lên hy vọng nối lại đàm phán, nhưng truyền thông nhà nước Trung Quốc vẫn bày tỏ sự thận trọng.
Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vừa có cuộc điện đàm kéo dài gần 1 giờ 30 phút, đánh dấu lần đầu tiên hai nhà lãnh đạo trực tiếp trao đổi sau 5 tháng.
Thụy Điển đã trở thành quốc gia đầu tiên trên thế giới đưa ra một hệ thống cấp phép, cho phép các công ty AI sử dụng nhạc có bản quyền để huấn luyện, đồng thời đảm bảo nghệ sĩ được trả tiền.
Những trận mưa lớn kinh hoàng đã biến nhiều khu vực của Indonesia thành vùng lũ, cướp đi sinh mạng của ít nhất 15 người. Thiên đường du lịch Bali cũng không thoát khỏi cơn thịnh nộ của thiên nhiên.
Giữa lúc Nepal chìm trong khủng hoảng, một ngôi sao chính trị mới đã xuất hiện. Balendra Shah, thị trưởng kiêm rapper 35 tuổi của Kathmandu đang được thế hệ trẻ nước này xem là niềm hy vọng để chèo lái đất nước.
Cái chết bi thảm của nhà hoạt động Charlie Kirk, đồng minh của Tổng thống Trump ngay trên sân khấu đã gây chấn động nước Mỹ, đồng thời làm bùng nổ giá cổ phiếu súng đạn.
Bạo loạn ở Nepal đã leo thang đến đỉnh điểm bi kịch. Giữa làn sóng phẫn nộ, phu nhân cựu Thủ tướng thiệt mạng trong một vụ phóng hỏa, trong khi Bộ trưởng Tài chính bị đánh đập trên phố.
Một tòa án liên bang đã ra phán quyết tạm thời ngăn chặn quyết định sa thải Thống đốc Fed Lisa Cook của Tổng thống Trump, một chiến thắng quan trọng cho sự độc lập của Cục Dự trữ Liên bang (Fed).
Một lệnh cấm mạng xã hội đã đẩy Nepal vào cuộc khủng hoảng chính trị tồi tệ nhất trong nhiều thập kỷ. Bạo động bùng phát, khiến chính phủ sụp đổ và đất nước rơi vào khoảng trống quyền lực.