Chuyên gia Pháp: Nếu cúm gia cầm đột biến, đại dịch sẽ chết chóc hơn cả COVID-19

Các nhà khoa học tại Viện Pasteur (Pháp), một trong những trung tâm nghiên cứu virus hàng đầu thế giới, vừa phát cảnh báo khiến dư luận lo ngại, virus cúm gia cầm độc lực cao (HPAI) hiện đang hoành hành ở chim hoang, gia cầm và cả động vật có vú, nếu đột biến thành công để lây truyền giữa người với người, có thể gây ra đại dịch toàn cầu nghiêm trọng hơn nhiều so với COVID-19.

Bà Marie-Anne Rameix-Welti, Giám đốc Trung tâm Nhiễm trùng đường hô hấp của Viện Pasteur, nhận định trong cuộc phỏng vấn với Reuters: "Hiện tại, việc lây nhiễm từ gia cầm sang người vẫn rất hiếm, nhưng không ai dám chắc virus sẽ không tiến hóa. Một khi nó thích nghi với con người và có khả năng lây từ người sang người, chúng ta sẽ đối mặt với nguy cơ đại dịch thực sự".

Điểm khiến các chuyên gia lo ngại nhất là hầu như toàn bộ dân số thế giới hiện tại không có miễn dịch sẵn với các chủng H5. Tình trạng này tương tự giai đoạn đầu của đại dịch COVID-19. Tuy nhiên, virus cúm gia cầm còn đáng sợ hơn vì nếu đột biến, nó không chỉ tấn công người già hay người có bệnh nền, người trẻ khỏe mạnh và trẻ em cũng có nguy cơ tử vong cao.

Thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) từ năm 2003 đến nay cho thấy đã có gần 1.000 ca nhiễm cúm gia cầm H5 ở người, tập trung chủ yếu tại Ai Cập, Indonesia và Việt Nam, tỷ lệ tử vong trung bình lên tới 48%, cao hơn rất nhiều so với COVID-19.

Gần đây nhất, virus H5N1 đang lây lan giữa gia cầm và bò sữa ở Mỹ đã gây ra ca nhiễm sang người đầu tiên, bệnh nhân tử vong. Đây là hồi chuông cảnh báo rõ ràng rằng virus đang tìm cách tiếp cận con người nhiều hơn.

Dù vậy, ông Gregorio Torres, Giám đốc Khoa học của Tổ chức Thú y Thế giới (WOAH), trấn an rằng nguy cơ bùng phát đại dịch ở người hiện vẫn ở mức thấp. "Người dân vẫn có thể yên tâm ăn thịt gà, trứng gà và đi dạo trong môi trường tự nhiên", ông nói.

Bà Rameix-Welti cho biết, khác với giai đoạn đầu của COVID-19 khi thế giới gần như bị động, hiện nay nhân loại đã có sự chuẩn bị tốt hơn rất nhiều cho kịch bản cúm gia cầm bùng phát. Cụ thể, chủng vaccine ứng viên đã sẵn sàng, dây chuyền sản xuất vaccine cúm có thể chuyển đổi nhanh chóng, nhiều quốc gia đã dự trữ thuốc kháng virus đặc trị như Tamiflu hay Relenza.

"Chúng ta không còn ở thế bị động như năm 2020. Nếu hành động sớm và phối hợp toàn cầu, khả năng kiểm soát đại dịch cúm gia cầm tiềm tàng là hoàn toàn trong tầm tay", bà Rameix-Welti khẳng định.

Dù nguy cơ vẫn được đánh giá thấp, các chuyên gia kêu gọi các quốc gia tiếp tục giám sát chặt chẽ virus ở gia cầm và động vật có vú, đồng thời duy trì sẵn sàng ứng phó để tránh lặp lại thảm cảnh từng xảy ra với COVID-19.