Cảnh báo nạn đào tạo ‘chui’ môi giới bất động sản: Rủi ro thật, chứng chỉ giả

Những buổi học cấp tốc kéo dài chỉ vài giờ, những chiếc chứng chỉ được phát như… tờ rơi, thậm chí không qua kiểm tra, đánh giá năng lực - đang được một số cơ sở đào tạo “trá hình” coi là “cửa kiếm tiền” bất chấp quy định pháp luật. Điều này không chỉ khiến học viên bị lừa gạt, mà còn tiếp tay cho hàng loạt hệ lụy trong hoạt động môi giới - vốn cần chuyên môn và đạo đức nghề nghiệp cao.

Theo khảo sát từ Viện Nghiên cứu Đánh giá thị trường bất động sản Việt Nam (thuộc Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam), nhiều đơn vị mở lớp mà không có giấy phép, giảng viên không đủ tiêu chuẩn, chương trình bị cắt xén và thiếu kiểm định. Học viên sau vài buổi đã cầm trong tay chứng chỉ - nhưng chỉ là mảnh giấy vô giá trị khi đối diện với kỳ thi cấp chứng chỉ hành nghề chính thức, hay khi xin giấy phép mở sàn.

Những rủi ro là rất thật. Không ít học viên bị từ chối cấp phép, bị loại khỏi kỳ thi hoặc vướng phải rắc rối pháp lý vì tin vào những lời quảng cáo hoa mỹ như “đào tạo nhanh - cấp chứng chỉ ngay - đảm bảo ra nghề”. Trong khi đó, thị trường bất động sản đối mặt với lực lượng môi giới không có kỹ năng, thiếu đạo đức nghề, khiến uy tín toàn ngành bị ảnh hưởng.

Ông Nguyễn Hữu Thuận - đại diện Công ty bất động sản Trung Thảo từng chứng kiến cảnh người người nhà nhà đổ xô đi làm môi giới bất động sản vào giai đoạn sốt nóng. Theo ông Thuận, từ chị bán quán ăn đến anh lái xe ôm, ai cũng có thể trở thành môi giới chỉ sau một khóa học ngắn ngủi, không ai biết định giá, tư vấn, pháp lý.

Không chỉ là chuyện “học cho có”, tình trạng này khiến thị trường méo mó. Bà Nguyễn Thị Phương Anh - Giám đốc MTP Land chia sẻ từng tiếp xúc nhiều khách hàng mất lòng tin vì bị môi giới không đủ chuyên môn tư vấn sai, dẫn đến thiệt hại nặng nề.

Về mặt quản lý, các cơ sở đào tạo bài bản cũng phải chịu thiệt khi thị phần bị xé nhỏ bởi những khóa học phi chính thống. Nhà nước thì thất thu ngân sách, chính sách bị vô hiệu hóa vì nguồn nhân lực lộn xộn, khó kiểm soát.

Không đứng ngoài cuộc, Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam cùng Viện Nghiên cứu đánh giá thị trường đã nhiều lần lên tiếng cảnh báo người học cần kiểm tra kỹ thông tin pháp lý của cơ sở đào tạo, tránh tiền mất tật mang. Đồng thời, Hội cũng liên tục phổ biến các quy định mới như: Luật Kinh doanh Bất động sản 2023, Nghị định 96/2024/NĐ-CP, Thông tư 04/2024/TT-BXD, nhằm chuẩn hóa điều kiện đào tạo, tiêu chuẩn giảng viên và chương trình giảng dạy.

Đặc biệt, cuối năm 2024, Hội đã công bố Bộ quy tắc đạo đức và ứng xử nghề nghiệp, được xem như “kim chỉ nam” giúp môi giới hoạt động minh bạch, chuyên nghiệp và giữ vững lòng tin từ khách hàng.

Ông Nguyễn Thái Bình - Tổng Giám đốc CTCP Đông Tây Land đánh giá; việc có hành lang pháp lý rõ ràng cùng quy tắc đạo đức hành nghề là nền móng cho thị trường minh bạch, doanh nghiệp hoạt động rõ ràng và hiệu quả hơn.

Chia sẻ thêm, ông Nguyễn Văn Đính - Chủ tịch Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam - khẳng định, đạo đức hành nghề phải đi cùng với tuân thủ pháp luật. Đó là cách duy nhất để môi giới tồn tại lâu dài và phát triển bền vững.

Rõ ràng, môi giới bất động sản không đơn thuần là nghề “giới thiệu nhà đất”. Họ là cầu nối giữa cung - cầu, là người dẫn dắt khách hàng tiếp cận thông tin, pháp lý và quyết định đầu tư. Nếu đào tạo “ảo”, chất lượng nguồn nhân lực cũng “ảo” theo, và cái giá phải trả không chỉ là một khóa học dỏm, mà là sự méo mó của cả thị trường.

Người học, hơn ai hết, cần tỉnh táo trước những lời mời gọi hoa mỹ. Bởi đằng sau chiếc chứng chỉ không hợp lệ kia có thể là một con đường sự nghiệp ngắn ngủi, đầy rủi ro và thậm chí… phạm luật.