Căng thẳng leo thang, Trung Quốc chuyển hướng tham vọng sang châu Âu
Thứ năm, 05/06/2025 11:10 (GMT+7)
Quan hệ Mỹ - Trung đang tiếp tục xấu đi bất chấp giai đoạn "đình chiến" thuế quan. Giới phân tích nhận định Trung Quốc đang đẩy mạnh quan hệ với châu Âu như một hướng đi thay thế.
Trung Quốc siết chặt xuất khẩu đất hiếm
Mối quan hệ vốn đã phức tạp giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đang trở nên căng thẳng hơn với những động thái mới từ cả hai phía. Mặc dù đang trong giai đoạn tạm thời không áp thuế mới, các điểm nóng khác lại bùng phát, cho thấy một cuộc đối đầu toàn diện hơn.
Một trong những vấn đề chính là việc Trung Quốc tăng cường kiểm soát xuất khẩu đất hiếm, nguyên liệu quan trọng cho nhiều ngành công nghiệp tiên tiến của Mỹ, bao gồm cả ô tô và công nghệ cao. Theo tờ Global Times, ngày 5/6, các khu vực sản xuất đất hiếm trọng điểm của Trung Quốc đang đồng loạt siết chặt quản lý và tiến hành các cuộc trấn áp quy mô lớn chống buôn lậu. Chính quyền địa phương tại các khu vực sản xuất đất hiếm chính ở Trung Quốc, bao gồm tỉnh Hồ Nam, Khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây, tỉnh Quý Châu, tỉnh Giang Tây và tỉnh Vân Nam, đã công bố các biện pháp tăng cường giám sát quản lý đất hiếm.
Công trường khai thác đất hiếm ở Giang Tây, Trung Quốc. Ảnh: ChinaFotoPress
Động thái này diễn ra sau một cuộc họp quan trọng vào ngày 12/5 tại tỉnh Hồ Nam, nơi các cơ quan trung ương và địa phương được lệnh tăng cường kiểm soát chuỗi cung ứng đất hiếm và ngăn chặn việc xuất khẩu bất hợp pháp. Trung Quốc hiện chiếm ưu thế tuyệt đối trong chuỗi cung ứng đất hiếm toàn cầu, việc siết chặt này được coi là một công cụ đàm phán mạnh mẽ trong bối cảnh căng thẳng với Mỹ.
Đáp lại, Mỹ đã lên tiếng phản đối mạnh mẽ, cho rằng việc Trung Quốc hạn chế đất hiếm là vi phạm thỏa thuận đã đạt được. Căng thẳng còn leo thang bởi các biện pháp kiểm soát xuất khẩu công nghệ của Mỹ nhắm vào Trung Quốc và việc hủy visa của một số sinh viên Trung Quốc.
Trung Quốc hướng về châu Âu
Trong bối cảnh căng thẳng leo thang với Mỹ, Trung Quốc dường như đang tích cực tìm kiếm các hướng đi khác, đặc biệt là tăng cường quan hệ với châu Âu. Theo Bộ Thương mại Trung Quốc, một hội nghị thượng đỉnh cấp cao với Liên minh châu Âu (EU) dự kiến sẽ được tổ chức tại Bắc Kinh vào tháng 7 với sự tham dự của các nhà lãnh đạo châu Âu và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.
Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết hai bên đã có "các cuộc thảo luận chuyên sâu, thẳng thắn và sâu sắc" về hợp tác kinh tế và thương mại và đang tăng cường chuẩn bị cho các chương trình nghị sự quan trọng tại hội nghị sắp tới.
Đáng chú ý, Trung Quốc được cho là đang chuẩn bị một "món quà" lớn cho châu Âu trước thềm hội nghị. Bloomberg đưa tin rằng Bắc Kinh đang cân nhắc đặt hàng từ 200 đến 500 máy bay từ Airbus. Đây là một động thái có ý nghĩa lớn, bởi Airbus là đối thủ chính của Boeing của Mỹ, việc Trung Quốc chuyển hướng đơn hàng sang Airbus có thể vừa là động thái kinh tế, vừa là tín hiệu chính trị gửi tới Washington.
Các cổ đông lớn nhất của Airbus là chính phủ Pháp và Đức và các nhà lãnh đạo của hai quốc gia này dự kiến sẽ thăm Trung Quốc vào tháng 7. Nếu đơn hàng đạt mức 500 chiếc, đây sẽ là kỷ lục mới, vượt qua con số 300 chiếc của năm 2022.
Airbus đã củng cố vị thế tại Trung Quốc thông qua việc thiết lập dây chuyền lắp ráp dòng A320 tại Thiên Tân. Trong khi đó, Boeing đã gặp nhiều khó khăn tại thị trường Trung Quốc do căng thẳng Mỹ - Trung. Bloomberg nhận định: "Các hành động của Trung Quốc chống lại Boeing đã góp phần giúp Airbus giành lợi thế trong thị trường sản xuất máy bay từng cân bằng. Các thỏa thuận giữa chính phủ Trung Quốc và Airbus có thể là cơ hội để Chủ tịch Tập gửi thông điệp tới Tổng thống Donald Trump".
Sự chuyển dịch trọng tâm của Trung Quốc sang châu Âu cho thấy Bắc Kinh đang tìm cách đa dạng hóa quan hệ kinh tế và chính trị trong bối cảnh đối đầu ngày càng gay gắt với Mỹ, đồng thời sử dụng sức mạnh kinh tế của mình để tạo áp lực và gửi đi các thông điệp chính trị.
Ngày 4/6, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ký hai sắc lệnh quan trọng, khôi phục lệnh cấm nhập cảnh đối với công dân 19 quốc gia và áp đặt những hạn chế đáng kể lên visa của sinh viên Đại học Harvard.
Để bảo vệ ngành công nghiệp nội địa, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ký sắc lệnh tăng thuế suất đối với thép và nhôm nhập khẩu lên 50%, viện dẫn lý do an ninh quốc gia.
Căng thẳng thương mại Mỹ - Trung đang nóng trở lại. Với sự ủy quyền trực tiếp từ Chủ tịch Tập Cận Bình, ông Hà Lập Phong được cho là sẽ áp dụng một lập trường cứng rắn, khác biệt hoàn toàn với chiến lược trước đây.
Tỷ phú công nghệ Elon Musk công khai chỉ trích dữ dội dự luật chi tiêu của Tổng thống Trump, cảnh báo nguy cơ phá sản quốc gia, đồng thời kêu gọi các nhà lập pháp hành động.
Ngày 4/6, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ký hai sắc lệnh quan trọng, khôi phục lệnh cấm nhập cảnh đối với công dân 19 quốc gia và áp đặt những hạn chế đáng kể lên visa của sinh viên Đại học Harvard.
Áp lực tài chính đang khiến người tiêu dùng Mỹ cắt giảm chi tiêu cho việc ăn ngoài, thúc đẩy doanh số bán các mặt hàng thực phẩm chế biến sẵn như Campbell Soup, trong khi đẩy nhiều chuỗi nhà hàng vào cảnh lao đao, thậm chí phá sản.
Một người đàn ông ở Trung Quốc vào tù vì trộm trang sức vàng của bạn gái để bán lấy tiền trang trải chi phí hẹn hò và mua quà tặng cho chính cô, che đậy việc mình đang gặp khó khăn tài chính.
Trung tâm phát triển phúc lợi công cộng bảo vệ môi trường không rác thải Thâm Quyến tại Quảng Đông, Trung Quốc mới đây đã công bố báo cáo khảo sát cho thấy nhiều mẫu sản phẩm dép trẻ em bán chạy trên thị trường có chứa hàm lượng chất gây ung thư vượt mức cho phép hàng trăm lần.
Trong nỗ lực bình ổn giá gạo đang tăng cao, Nhật Bản đã tung ra thị trường 300 nghìn tấn gạo dự trữ. Tuy nhiên, những dấu hiệu ban đầu cho thấy hiệu quả chưa như mong đợi.