Cà phê Robusta Việt Nam đổ bộ vào thị trường Nhật Bản

Robusta ngày càng được ưu thích tại Nhật Bản

Việt Nam, nơi có nguồn cung cà phê lớn thứ 2 thế giới đang tăng sự hiện diện của mình trong lĩnh vực cà phê tại Nhật Bản. Thị trường cà phê tại Nhật đang sôi động và theo Nikkei Asian Review thì Việt Nam đang tận dụng khoảng cách địa lý và giá rẻ để cạnh tranh với Brazil tại thị trường này.

Tính đến hết 11 tháng 2018, Việt Nam đã cung cấp 25% sản phẩm cà phê nhập khẩu vào Nhật Bản, so với 27% từ Brazil. Nhật Bản đã giảm nhập khẩu 7% sản lượng cà phê Arabica của Brazil so với cùng kỳ.

Hầu hết các hạt cà phê của Việt Nam thuộc giống Robusta, được biết đến là tương đối dễ trồng và chống lại bệnh tật và sâu bệnh, những điều kiện đảm bảo cho cây trồng ổn định. Hạt cà phê Robusta tạo ra một loại cà phê có vị hơi đắng, trái ngược với hạt cà phê Arabica đắt tiền hơn của Brazil, có xu hướng có hương vị ngọt hơn, mềm hơn.

Theo Toyohide Nishino, giám đốc điều hành của Hiệp hội thương mại cà phê toàn Nhật Bản, việc người tiêu dùng tại đây ngày càng chuộng cà phê Robusta nhờ vị ngon và giá rẻ.

Nhật Bản đã nhập khẩu 88.000 tấn hạt cà phê chưa rang từ Việt Nam trong cả năm 2017 - tăng gấp 10 lần so với một thập kỷ trước và tăng 15% so với cùng kỳ lên 94.000 tấn trong giai đoạn 2018 (11.2018).

Hạt cà phê Robusta hiện đang giao dịch ở mức khoảng 0,68 USD/ pound (454g), thấp hơn 30% so với Arabica, với giá khoảng 1,03 USD/ pound. Hơn nữa, giá cho Robusta đã có xu hướng giảm kể từ năm ngoái do kỳ vọng sản xuất toàn cầu cao hơn.

Tại Nhật Bản, Robusta chủ yếu được sử dụng để sản xuất cà phê hòa tan và thường được bán trong các gói đơn, phổ biến với các hộ gia đình một hoặc hai thành viên, một nhóm người tiêu dùng đang phát triển… Robusta cũng đang được các nhà sản xuất nhỏ lẻ tại “tư gia” ưa chuộng, vì các nhà cung cấp trộn nó với Arabica để giảm giá. Robusta cũng được tìm thấy ở nhiều cửa hàng cà phê hơn và để tạo ra các nhãn hiệu riêng, có giá bình dân cho các nhà bán lẻ.

Cà phê Việt bị ảnh hưởng giá và thị trường

Lợi thế địa lý gần đã mang lại cho Việt Nam và hạt Robusta một lợi thế tại thị trường Nhật Bản, vì việc vận chuyển từ Việt Nam hoặc các nhà sản xuất khác trong khu vực chỉ mất khoảng một nửa thời gian so với hạt Arabica đến từ Mỹ Latinh. 

Một yếu tố khác đằng sau sự trỗi dậy của Robusta là triển vọng ảm đạm cho sản xuất cà phê toàn cầu do biến đổi khí hậu. Khi nhiệt độ tăng và hạn hán tăng lên, hạt cà phê tốt sẽ ngày càng khó trồng. Một số ước tính dự đoán rằng khoảng một nửa "vành đai cà phê" nơi Arabica chất lượng cao được trồng, một dải kéo dài 25 độ bắc và nam của xích đạo, có thể không còn cho ra sản lượng tốt vào năm 2050.

Robusta không có khả năng thay thế hoàn toàn Arabica, theo phát ngôn viên của Key Coffee, một công ty xay cà phê lớn của Nhật Bản. Nhưng nhiều người trong ngành nhìn thấy nhu cầu gia tăng đối với hỗn hợp Arabica-Robusta.

Việt Nam đang tìm cách mở rộng thị phần bằng cách tăng sản lượng hạt trên mỗi cây. Do đó, sản lượng cà phê của Việt Nam trong năm tài khóa 2018 tăng 4% so với năm trước, đạt mức kỷ lục 30,4 triệu bao 60 kg, theo Bộ Nông nghiệp Mỹ chia sẻ.

Trước áp lực tăng sản lượng và đẩy mạnh xuất khẩu cà phê, TNI Corporation đang xây dựng các nhà máy chế biến mới cho thương hiệu King Coffee. "Chúng tôi đang tích cực để phát triển King Coffee để có được sức hút trên thị trường quốc tế", CEO Lê Hoàng Diệp Thảo chia sẻ.

Nhu cầu trong nước cũng đang thúc đẩy sản lượng cà phê của Việt Nam, với các cửa hàng cà phê hiện đang là nơi ưa thích của giới trẻ và hỗn hợp ba trong một gồm cà phê hòa tan, đường và sữa bột được người lao động yêu thích.

Trong khi đó, mặc dù nhu cầu cà phê Arabica của Nhật Bản vẫn ổn định, Việt Nam sẽ là người hưởng lợi từ một thị trường ngày càng phân cực trên các phân khúc cao cấp và cấp thấp, Shiro Ozawa, cố vấn của Wataru và Co - công ty kinh doanh cà phê có trụ sở tại Tokyo, cho biết.

Minh Anh/Nguồn Nikkei Asian Review