Một thông điệp thách thức rõ ràng vừa được gửi đến Washington từ Moscow. Bất chấp việc chính quyền Tổng thống Trump vừa tung ra đòn thuế quan trừng phạt lên tới 50% nhắm vào hàng hóa Ấn Độ, New Delhi và Moscow đã cùng nhau khẳng định mối quan hệ đối tác chiến lược bền chặt, đồng thời cam kết sẽ mở rộng hợp tác trên nhiều lĩnh vực. Động thái này cho thấy chính sách thuế quan của Mỹ dường như không đủ sức mạnh để phá vỡ một trong những mối quan hệ ổn định nhất của sân khấu chính trị thế giới.

Cái bắt tay tại Moscow: Mối quan hệ ổn định nhất

Trong chuyến thăm Moscow, Bộ trưởng Ngoại giao Ấn Độ Subrahmanyam Jaishankar đã không ngần ngại gọi mối quan hệ Nga - Ấn Độ là "một trong những mối quan hệ giữa các cường quốc ổn định nhất trên thế giới kể từ sau Thế chiến thứ hai". Lời khẳng định này không chỉ là một lời tuyên bố ngoại giao mà còn được cụ thể hóa bằng hàng loạt các thỏa thuận hợp tác kinh tế.

Hai bên đã nhất trí sẽ thúc đẩy mạnh mẽ thương mại song phương. Ấn Độ sẽ tăng cường xuất khẩu các mặt hàng thế mạnh như dược phẩm, nông sản và dệt may sang Nga, một động thái nhằm cân bằng lại cán cân thương mại, vốn đang nghiêng hẳn về phía Moscow do Ấn Độ tăng cường nhập khẩu dầu mỏ. Trong năm tài chính vừa qua, kim ngạch thương mại hai chiều đã đạt mức kỷ lục 68,7 tỷ USD nhưng Ấn Độ lại phải chịu thâm hụt tới 59 tỷ USD.

Không chỉ dừng lại ở thương mại, hợp tác còn được mở rộng sang cả lĩnh vực lao động. Ấn Độ sẽ xem xét việc cử các lao động có tay nghề cao trong các lĩnh vực công nghệ thông tin và xây dựng sang Nga để giúp nước này giải quyết tình trạng thiếu hụt nhân lực. Về phía mình, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov cũng khẳng định sự hợp tác năng lượng đang tiến những bước dài với các dự án khai thác chung đầy tham vọng tại Viễn Đông và Bắc Cực của Nga.

Phản ứng trước áp lực từ Mỹ

Đằng sau cái bắt tay nồng ấm này là sự phản kháng rõ ràng trước áp lực từ Mỹ. Dù Washington và các đồng minh phương Tây liên tục cáo buộc rằng việc Ấn Độ mua dầu Nga đã tài trợ cho cuộc chiến của Moscow tại Ukraine, New Delhi đã nhiều lần bác bỏ. Họ lập luận rằng chính Washington trước đây đã khuyến khích họ làm điều này để ổn định thị trường năng lượng toàn cầu, đồng thời chỉ ra rằng Mỹ và EU vẫn đang duy trì các mối quan hệ thương mại đáng kể với Nga.

Các chuyên gia cho rằng đòn thuế quan của ông Trump không những không làm suy yếu mối quan hệ Nga - Ấn mà còn có thể có tác dụng ngược. Ông Daniel Balazs, một nhà nghiên cứu tại tại Trường Nghiên cứu Quốc tế S. Rajaratnam ở Singapore nhận định rằng nó thậm chí có thể trở thành chất xúc tác thúc đẩy New Delhi tham gia vào một cuộc hội đàm ba bên với Nga và Trung Quốc, một ý tưởng mà Moscow đang tích cực vận động.

Mục tiêu thực sự của Mỹ?

Một câu hỏi thú vị được đặt ra là tại sao Washington lại không áp dụng các biện pháp trừng phạt tương tự đối với Trung Quốc, quốc gia mua dầu của Nga thậm chí còn nhiều hơn Ấn Độ. Điều này khiến nhiều chuyên gia địa chính trị tin rằng, mục tiêu thực sự của ông Trump không phải là kiềm chế doanh thu dầu mỏ của Nga.

Thay vào đó, họ cho rằng ông đang sử dụng các biện pháp thương mại này như một công cụ đa năng, vừa để gây áp lực buộc Ấn Độ phải đi đến một thỏa thuận thương mại có lợi hơn cho Mỹ, vừa để buộc Tổng thống Nga Vladimir Putin phải nhượng bộ và ký một thỏa thuận ngừng bắn tại Ukraine. Tuy nhiên, cuộc gặp thượng đỉnh Nga - Mỹ gần đây dường như chưa mang lại kết quả cụ thể nào về vấn đề Ukraine.

Trong ván cờ địa chính trị phức tạp này, Ấn Độ và Nga đang cho thấy họ sẽ không dễ dàng khuất phục trước áp lực. Bằng cách thắt chặt hơn nữa mối quan hệ đối tác chiến lược, họ đang gửi đi một thông điệp rõ ràng rằng thế giới không còn là một sân chơi đơn cực, và các cường quốc tầm trung hoàn toàn có khả năng hoạch định con đường đi riêng của mình.

×