Tắm nước lạnh nghe có vẻ chẳng mấy hấp dẫn, nhưng thực tế, nó lại mang đến hàng loạt lợi ích cho sức khỏe. Nhiều vận động viên chuyên nghiệp dùng liệu pháp này để phục hồi thể lực, và các nghiên cứu y khoa cũng đã chứng minh tắm lạnh giúp tăng miễn dịch, cải thiện tinh thần và giảm đau hiệu quả.

Bên cạnh việc làm sạch bụi bẩn và dầu thừa, việc tiếp xúc với nước lạnh còn giúp tăng trao đổi chất, giảm căng thẳng, giảm viêm và hỗ trợ hệ tim mạch. Theo bác sĩ Majdoline Jayoushe – chuyên gia nội khoa tại Đại học Mount Sinai (Mỹ), liệu pháp lạnh có thể cải thiện sức khỏe tổng thể, từ nội tiết, tim mạch đến tâm lý và miễn dịch.

Liệu pháp lạnh (cold therapy) xuất hiện từ Hy Lạp cổ đại, từng được dùng để thư giãn và giao lưu. Ngày nay, nó được ứng dụng phổ biến hơn qua bồn ngâm lạnh, hồ bơi không đun nóng hoặc đơn giản chỉ là tắm nước lạnh tại nhà.

1. Giúp giảm triệu chứng trầm cảm

Khi cơ thể tiếp xúc với nước lạnh, não bộ sẽ giải phóng endorphin – “hormone hạnh phúc”. Dù chưa đủ chứng minh rằng tắm lạnh có thể chữa trầm cảm, nhưng nó giúp cải thiện tâm trạng đáng kể.

2. Giảm viêm và sưng tấy

Nước lạnh làm tăng hormone căng thẳng, từ đó kích hoạt các chất chống viêm trong cơ thể, giúp ngăn ngừa viêm nhiễm và giảm sưng.

3. Giảm đau mãn tính ở cơ và khớp

Khi cơ thể chịu lạnh (từ 4–20°C), hormone norepinephrine tăng lên, giúp co mạch máu và giảm cảm giác đau. Đây là lý do các vận động viên dùng liệu pháp này để hồi phục nhanh hơn.

4. Tăng cường hệ miễn dịch

Chỉ cần tắm nước lạnh vài phút cũng có thể kích thích hệ miễn dịch. Một nghiên cứu cho thấy người thường xuyên tắm lạnh có số lượng bạch cầu tăng và giảm tới 40% nguy cơ nhiễm bệnh đường hô hấp.

5. Cải thiện trao đổi chất

Tiếp xúc với lạnh kích thích “mỡ nâu” hoạt động – loại mỡ giúp đốt năng lượng và duy trì thân nhiệt, hỗ trợ giảm cân và ổn định đường huyết.

6. Tăng độ nhạy insulin, giảm nguy cơ tiểu đường tuýp 2

Cơ chế này tương tự như khi bạn tập thể dục – tắm lạnh giúp cơ thể sử dụng insulin hiệu quả hơn.

7. Làm se khít lỗ chân lông, hỗ trợ trị mụn

Nước lạnh khiến mạch máu co lại, giúp giảm sưng, se lỗ chân lông và cải thiện lưu thông máu, khiến da khỏe và mịn hơn.

8. Giảm triệu chứng tiền mãn kinh

Một nghiên cứu cho thấy phụ nữ 45–59 tuổi thường xuyên bơi nước lạnh cảm thấy giảm rõ rệt các triệu chứng như bốc hỏa, thay đổi tâm trạng, mất ngủ.

9. Tăng sức khỏe tổng thể và tinh thần

Tắm nước lạnh kích hoạt cơ chế “chiến đấu hoặc bỏ chạy”, khiến cơ thể tiết ra adrenaline và cortisol. Sau khi thích nghi, dopamine, serotonin và endorphin tăng mạnh – giúp bạn cảm thấy phấn chấn, tỉnh táo và thư giãn hơn.

Tắm nước lạnh có tác dụng tương tự như việc ngâm mình trong bồn nước lạnh, chỉ khác ở mức độ. Theo bác sĩ Heather Viola (Mount Sinai), cả hai đều giúp cải thiện tuần hoàn, giảm viêm, nâng cao tâm trạng, nhưng ngâm toàn thân trong nước lạnh sẽ hiệu quả hơn do nhiệt độ ổn định và bao phủ toàn bộ cơ thể.

Khi bắt đầu, hãy giảm nhiệt độ dần về cuối mỗi lần tắm, hít sâu và di chuyển để nước chạm đều toàn thân. Nhiệt độ lý tưởng là dưới 15°C, và thời điểm tốt nhất để tắm là buổi sáng hoặc chiều, tránh buổi tối vì có thể khiến bạn khó ngủ. Một nghiên cứu tại Hà Lan cho thấy chỉ cần 30–90 giây tắm nước lạnh cũng giúp giảm 29% số ngày nghỉ ốm.

Tuy nhiên, những người mắc bệnh tim mạch, huyết áp cao, hen suyễn hoặc Raynaud’s (rối loạn tuần hoàn) nên thận trọng, vì lạnh có thể gây co mạch đột ngột. Trường hợp này cần hỏi ý kiến bác sĩ trước khi thử.

Tóm lại, nếu bạn muốn trải nghiệm liệu pháp lạnh nhưng chưa sẵn sàng ngâm mình trong bồn nước đá, chỉ cần bắt đầu bằng một lần tắm nước lạnh ngắn, đơn giản, miễn phí nhưng mang lại vô vàn lợi ích cho cả cơ thể lẫn tinh thần.

×